Να τους ξεφορτωθούμε

Το παρακάτω ποίημά μου μπορείτε να το διαβάσετε ακούγοντας το γνωστό λατινοαμερικάνικο τραγουδάκι πορο-πορομ-πομπέρο (el porompompero), με το τελευταίο "ρ" σχεδόν άηχο: πομπέ(ρ)ο.

Να τους ξεφορτωθούμε!

Να σας μιλήσω, είπα,

για τούτον τον Πομπέο

τον αποδιοπομπαίο,

που ήρθε από τις ΗΠΑ.

Ήρθε να υπογράψει,

με νέα συμφωνία

του ΝΑΤΟ η συμμαχία

στον σβέρκο μας να κάτσει.

Μα όχι μόνο τούτο,

αλλά και να αρπάξει

και να κατασπαράξει

τον ορυκτό μας πλούτο.

Δεσμά να πλέξει αιώνια,

και θά 'ρθουν επενδύσεις

-σαν νέες κατακτήσεις-

για να χορεύουν τα όρνια.

Ως πότε, παλληκάρια,

μες στα δεσμά θα ζούμε;

Καιρός να σηκωθούμε,

να πάρουμε στειλιάρια,

Να τους ξεφορτωθούμε!...

Αμήν.

Έκτρωμας Βοθρίνι

Χωρίς (άλλα) λόγια…

Ξημερώνει…

Το περσυνό σχολικό έτος, το 2017-18, η κινηματογραφική ομάδα του 8ου Γυμνασίου Πειραιά, στο πλαίσιο του πολιτιστικού προγράμματος κινηματογράφου με θέμα το ντοκιμαντέρ και τα είδη του, δημιούργησε την ταινία μικρού μήκους «Ξημερώνει στο Γεντί Κουλέ». Το γύρισμα της ταινίας έγινε στις ιστορικές φυλακές του Γεντί Κουλέ στη Θεσσαλονίκη, κατά τη διάρκεια 3ημερης εκδρομής της ομάδας για τον σκοπό αυτό. «Γεντί Κουλέ» είναι η οθωμανική ονομασία με την οποία είναι γνωστό το Φρούριο του Επταπυργίου, στο βορειοανατολικό άκρο των τειχών της Θεσσαλονίκης, εντός της Ακρόπολης (yedi=επτά, kule=πύργος). Το Φρούριο του Επταπυργίου ολοκληρώθηκε κατά στάδια σε διάφορες φάσεις οικοδόμησης, από τα παλαιοχριστιανικά χρόνια έως τα ύστερα βυζαντινά, ενώ ο τελευταίος —ο μεσαίος— πύργος κτίστηκε από τους Τούρκους αμέσως μετά την άλωση της πόλης το 1430. Σκοπός του φρουρίου ήταν η οχύρωση της πόλης. Βεβαίως με την πάροδο των αιώνων το φρούριο έπαψε να υπηρετεί τον σκοπό για τον οποίο κατασκευάστηκε, και ήδη από τα τέλη του 19ου αιώνα η οθωμανική διοίκηση το μετάτρεψε σε φυλακές, που έγιναν διαβόητες για τις απάνθρωπες συνθήκες κράτησης, ενώ η απόδραση από αυτές αποτελούσε αδιανόητο εγχείρημα. Η ελληνική διοίκηση, στη συνέχεια, εξακολούθησε να χρησιμοποιεί τις εν λόγω φυλακές μέχρι λίγα χρόνια πριν από το τέλος του 20ού αιώνα (το 1989). Θεωρούνταν φυλακές ύψιστης ασφάλειας, αποτρόπαιο κάτεργο για τους κρατούμενους, απέναντι στους οποίους η σκληρότητα των δεσμοφυλάκων ήταν τέτοια, που έγιναν το σύμβολο του τρόμου και της απανθρωπιάς στη Θεσσαλονίκη. Κατά την περίοδο από τη Μεταξική δικτατορία έως την μεταπολίτευση (1936-1974) οι φυλακές αυτές χρησιμοποιήθηκαν και για τον εγκλεισμό πολιτικών κρατουμένων. Εκατοντάδες πολίτες γνώρισαν εξαιτίας των αριστερών πολιτικών τους πεποιθήσεων το τρομακτικό αυτό καλαστήριο, όπου τα ουρλιαχτά από τους βασανισμούς ακούγονταν μέχρι την πόλη. Πολλοί από αυτούς είτε υπέκυψαν στα βασανιστήρια είτε οδηγήθηκαν από εκεί στο εκτελεστικό απόσπασμα. Οι ιστορίες που έρχονται από εκείνη την εποχή αμαυρώνουν την ιστορία της πόλης και της ελληνικής πολιτείας γενικότερα.

Τῷ καιρῷ ετούτῳ (Μέρος Β')

Μια αλλιώτικη ιστογραφή (σε δύο μέρη, Α' και Β') με άρωμα… θείας λειτουργίας (μετά κηρύγματος στο τέλος, όπως συνηθίζεται)

Ο τίτλος της σημερινής ιστογραφής είναι ακριβώς ο τίτλος ποιητικής συλλογής του Μάνου Παναγόπουλου (Εκδόσεις Σύγχρονη Εποχή), πλην άλλη σχέση δεν υπάρχει της ιστογραφής με την ποιητική συλλογή.

(Συνέχεια από το προηγούμενο)

Στην αρχή δεν πέρναγε μέρα να μην αναφερθούμε, έστω και για λίγο, στην περίεργη αυτή ιστορία του ιδιόρρυθμου φίλου μας επιστήμονα. Μα ο πανδαμάτορας χρόνος στο διάβα του ξεθωριάζει και τις πλέον ανεξίτηλες εντυπώσεις και αμβλύνει και τα πλέον έντονα συναισθήματα της στιγμής που ερχόμαστε σε πρώτη επαφή (ζώντας τα ή μαθαίνοντάς τα) με τα οποιαδήποτε γεγονότα, ακόμη και τα πιο συγκλονιστικά. Πράγματι, ύστερα από λίγο καιρό αραιά και πού μονάχα τον θυμόμασταν τον φίλο μας. Εξάλλου και ο ίδιος είχε εξαφανιστεί από την παρέα μας —πράγμα όχι ασυνήθιστο έτσι κι αλλιώς. Μια μέρα ωστόσο κάποιος από την παρέα μας —είχαμε μαζευτεί στο συνηθισμένο μας στέκι— είχε την έμπνευση να ρίξει στο τραπέζι ένα σενάριο, φανταστικό μεν αλλά καθόλου απίθανο, βασισμένο ακριβώς σ' αυτή την πραγματική ιστορία της ηθελημένης καταστροφής ενός έργου από τον ίδιο τον δημιουργό του. Ας τον ακούσουμε, και θα καταλάβετε γιατί αυτό το σενάριο κυριάρχησε ή, μάλλον, μονοπώλησε τη συζήτηση εκείνης της συνάντησής μας:

—Βρε παιδιά, τι να γίνεται ο φίλος μας ο Χ.; Σαν πολλες μέρες δεν έχει να φανεί; Λέτε να ετοιμάζει κάτι καινούργιο;

—Ναι, για να το αχρηστέψει στο τέλος… σχολίασε δηκτικά ο Δ.

Τῷ καιρῷ ετούτῳ (Μέρος Α')

Μια αλλιώτικη ιστογραφή με άρωμα… θείας λειτουργίας (μετά κηρύγματος)

Ο τίτλος της σημερινής ιστογραφής είναι ακριβώς ο τίτλος ποιητικής συλλογής του Μάνου Παναγόπουλου (Εκδόσεις Σύγχρονη Εποχή), πλην άλλη σχέση δεν υπάρχει της ιστογραφής με την ποιητική συλλογή.

Τῷ καιρῷ ετούτῳ… Και ήρξατο ο ιστολόγος (η αφεντιά μου) διηγούμενος την παραβολήν ταύτην:

Εντάξει, στα νεοελληνικά λοιπόν:

Ζούσε στις μέρες μας ένας σπουδαίος επιστήμονας και ερευνητής, μεγάλος και τρανός, πλην αρκετά —έως υπερβολικά— ιδιόρρυθμος. Τον τελευταίο καιρό κάποια, προφανώς πολύ σημαντική, εργασία τον είχε απορροφήσει ολοκληρωτικά. Ακόμη και οι στενοί του φίλοι πολύ σπάνια και πάντοτε για λίγο τον βλέπαμε, τόσο ακριβοθώρητος είχε γίνει. Λίγες μονάχα στιγμές, αραιά και πού, επέτρεπε στον εαυτό του να αφήσει το γραφείο του, αυτό το άβατο για μας, τους κοινούς θνητούς, με χαρτιά και σημειώσεις απλωμένα παντού, με βιβλία, ανοιγμένα ή κλειστά, να διεκδικούν κάθε σπιθαμή ελεύθερου —τρόπος του λέγειν— χώρου, με έναν επιτραπέζιο προσωπικό υπολογιστή και, επικουρικά, ένα λάπτοπ μονίμως σε λειτουργία, με τα ράφια να στενάζουν από το βάρος των βιβλίων και να καλύπτουν όλους τους τοίχους του δωματίου, από το δάπεδο μέχρι το ταβάνι, έως και πάνω από την εσώπορτα του δωματίου, έως και πάνω από την μπαλκονόπορτα (η εσώπορτα και η μπαλκονόπορτα, μόνες δίοδοι διαφυγής —αχρείαστης ωστόσο— από τον περίκλειστο χώρο σπουδής, μελέτης, περισυλλογής, το άδυτο των αδύτων για όλους εμάς τους μη μυημένους). Αλλά κι αυτές τις σπάνιες στιγμές που άφηνε το γραφείο του, κουβαλούσε μαζί του τις σκέψεις και τα προβλήματα που τον απασχολούσαν, και ήταν σαν απόκοσμος από την παρέα, βυθισμένος στον κόσμο του.

Από κάποια μισόλογά του —πάντα ήταν φειδωλός στις κουβέντες του, ιδίως σε ό,τι αφορούσε τις έρευνές του— είχαμε συμπεράνει ότι είχε καταπιαστεί με την εκπόνηση ενός φιλόδοξου και πολλά υποσχόμενου προγράμματος λογισμικού, σίγουρα πρωτοποριακού, το οποίο οι επιστημονικοί κύκλοι περίμεναν με ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Δεν είχαμε, βέβαια, καταλάβει, ούτε σε ποιους επιστημονικούς τομείς θα ήταν χρήσιμο αυτό το λογισμικό ούτε, πολύ περισσότερο, με ποιον τρόπο. Ωστόσο η έρευνά του κράτησε μήνες πολλούς, πάνω από χρόνο, ίσως και ενάμιση. Ώσπου…