ΑΝΤΙ ΣΥΓΓΝΩΜΗΣ…
«Η μηχανή του χρόνου φόνου»
…ΖΗΤΟΥΝ ΚΑΙ ΤΑ ΡΕΣΤΑ!
Ο δημοσιογράφος Χρίστος Βασιλόπουλος επιμελείται και παρουσιάζει την εκπομπή «Μηχανή του Χρόνου» στην τηλεόραση της ΝΕΤ. Σχετικά με τον χαρακτήρα και τον σκοπό της εκπομπής, ο ιστότοπος της ΕΡΤ μάς πληροφορεί:
Μέσα από ενδελεχή έρευνα και επίμονη αναζήτηση ντοκουμέντων, η «Μηχανή του Χρόνου» εμβαθύνει στα γεγονότα της ιστορίας και αναζητά τον ρόλο των προσώπων. Ταραγμένες πολιτικές περίοδοι, κινήματα, κοινωνικά ρεύματα και επαναστάσεις «ξαναζούν» μέσα από την ιδιαίτερη ματιά της εκπομπής, που αναζητά συμπτώσεις, γοητευτικές λεπτομέρειες και συγκινήσεις.
Η κοινωνία και οι αλλαγές της, οι πρωταγωνιστές και οι συγκρούσεις τους, αλλά και οι «χαμένες» εικόνες των χρόνων μας, γίνονται μικρές και μεγάλες τηλεοπτικές ιστορίες.
Μια τέτοια «τηλεοπτική ιστορία», με τίτλο «Η πατρίς αγνωμονούσα», παρουσιάστηκε στο πλαίσιο της εκπομπής αυτής ανήμερα της εθνικής εορτής, την Παρασκευή 25 Μαρτίου, και επαναλήφθηκε την επομένη από το ίδιο κανάλι. Αν ήταν «μικρή» ή «μεγάλη» η συγκεκριμένη τηλεοπτική ιστορία, δεν το γνωρίζω, διότι δεν γνωρίζω τα μέτρα της εκπομπής. Όμως με βεβαιότητα μπορώ να πω ότι μεγάλος ήταν ο θόρυβος που προκάλεσε, με το πλήθος διαμαρτυριών που ακολούθησαν, συχνά υπό μορφή (κατακριτέων) κραυγών ή ύβρεων(!…), εξ αφορμής ενός υποτιθέμενου λάθους ή μιας υποτιθέμενης ιστορικής ανακρίβειας που ειπώθηκε κατά τη διάρκεια της εκπομπής από τον ιστορικό Γεώργιο Πραχαλιά. Λέγω ότι είναι «υποτιθέμενα», διότι στην πραγματικότητα δεν πρόκειται ούτε για λάθος ούτε για ανακρίβεια, αλλά οπωσδήποτε κάποια οφειλόμενη προσοχή και επιμέλεια εκ μέρους των συντελεστών της εκπομπής ασφαλώς έλλειψε και αυτό ακριβώς δημιούργησε μια τεράστια παρεξήγηση. Η ευθύνη για την παρεξήγηση βαρύνει αποκλειστικά την εκπομπή και όχι τον θεατή. Όταν λέγεται ότι «…ο Εμμανουήλ Παπάς να προδώσει τις ενέργειες της Φιλορθοδόξου Εταιρείας στη Βαυαρική Αυλή και να συλληφθούν πάραυτα ο Νικηταράς…», ενώ τούτο είναι αληθές, δεν προφυλάσσει τον θεατή από την παγίδα να ταυτίσει τον καταδότη Εμμανουήλ Παπά με τον Φιλικό Εμμανουήλ Παπά, τον αφοσιωμένο στην Επανάσταση μέχρι τον πρόωρο θάνατό του (από συγκοπή μέσα στο καράβι με το οποίο είχε δραπετεύσει, μάλλον στις αρχές Νοεμβρίου 1821, από το Άγιο Όρος και κατευθυνόταν στην Ύδρα, όπου θάφτηκε στις 5 Δεκεμβρίου 1821). Για την Ιστορία, η Φιλορθόδοξος Εταιρεία ήταν όργανο της τσαρικής πολιτικής. Στο πλαίσιο αυτό δράσης της, είχε αποφασιστεί η δολοφονία του Όθωνα μέσα στην εκκλησία την πρωτοχρονιά του 1940. Ο Νικηταράς ήταν από τα ηγετικά στελέχη της Εταιρείας. Αρχηγός της ήταν ο Τζωρτζέτος Καποδίστριας, αδελφός του δολοφονημένου κυβερνήτη. Τον Νικηταρά τον είχε ξεγελάσει ο ρώσος πρεσβευτής Κατακάζυ, αποκαλώντας τον αρχιστράτηγο και Μακεδονικό και υποσχόμενος ότι άμα σκοτωνόταν ο Όθωνας, θα σχηματιζόταν μεγάλος στρατός, που από τη Ρούμελη θα προχωρούσε στη Θεσσαλία και στη συνέχεια στη Μακεδονία, ενώ ο ρωσικός στρατός θα κατέβαινε από τον Δούναβη στη Θράκη! [«Ιστορία της νεώτερης Ελλάδας» Γ. Κορδάτου]
Θ' αναρρωτηθείτε ίσως για τον τίτλο της ιστογραφής, πολύ περισσότερο αφού, αφ' ενός, ήδη εξέφρασα την αποστροφή μου —κι αυτό το κάνω από θέση αρχών— στις κραυγές και τις ύβρεις και, αφ' ετέρου, επισήμανα ότι η εκπομπή δεν υπέπεσε σε ιστορικό λάθος ή ανακρίβεια, επομένως ούτε με όσους για τέτοιο πράγμα κόσμια διαμαρτύρονται ή ψέγουν την εκπομπή συντάσσομαι. Στην εκπομπή καταλόγισα μονάχα απροσεξία και αμέλεια, αλλ' αυτό αρκεί για να χαρακτηριστεί… ασχημονούσα; Ασφαλώς όχι. Πλην όμως απρέπεια από πλευράς των υπευθύνων της εκπομπής όντως υπήρξε, αλλά όχι κατά τη διάρκειά της· εκδηλώθηκε κατόπιν, όταν αντέδρασαν στις διαμαρτυρίες που δέχθηκαν. Εκδηλώθηκε ακριβώς με τον τρόπο που αντέδρασαν, όπως θα διαπιστώσετε παρακάτω.
Η κατά τον ως άνω τρόπο αναφορά, λοιπόν, στο όνομα «Εμμανουήλ Παπάς» από τον Γ. Πραχαλιά στην εκπομπή προκάλεσε, μεταξύ άλλων, την αντίδραση της Αστικής Μη Κερδοσκοπικής Εταιρείας «Εμμανουήλ Παπάς» και του ομώνυμου πολιτιστικού συλλόγου Αθηνών, καθώς και του Δ.Σ. του δήμου Εμμανουήλ Παπά στις Σέρρες, που ζήτησαν να υπάρξει επανόρθωση σε επόμενη εκπομπή, με επιστολή προς τους υπευθύνους. Παραθέτω την επιστολή, σε κόσμιο ύφος και ήπιο τόνο, της ΑΜΚΕ «Εμμανουήλ Παπάς» προς τον παρουσιαστή της εκπομπής:
Προς
Τον κ. Χρήστο Βασιλόπουλο
Παρουσιαστή Εκπομπής
«ΜΗΧΑΝΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ»
Κύριε Βασιλόπουλε,
Στις 25.03.2011 ημέρα Παρασκευή, στην εκπομπή «ΜΗΧΑΝΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ», η οποία επαναλήφθηκε στις 26.03.2011 ημέρα Σάββατο και ώρα 14,00 μ.μ. από το Τηλεοπτικό Κανάλι της ΝΕΤ και με τίτλο «Η ΠΑΤΡΙΣ ΑΓΝΩΜΟΝΟΥΣΑ», ασχολήθηκε μεταξύ των άλλων μορφών της Επανάστασης του 1821 και με τον Εθνικό Ήρωα ΝΙΚΗΤΑΡΑ.
Κατά τη διάρκεια της έκφρασης των απόψεων των προσκεκλημένων σας για τα κατορθώματα του Νικηταρά και τις αδικίες που έγιναν σε βάρος του, ο Δημοσιογράφος–Ιστορικός Συγγραφέας κ. Γεώργιος Πραχαλιάς είπε, ότι ο Ρενιέρης μαζί με τον Παπά και επανέλαβε, τον Εμμανουήλ Παπά, πρόδωσαν τον Νικηταρά στους Βαβαρούς με αποτέλεσμα να φυλακισθεί το 1835.
Ρωτάμε εσάς και τον προσκεκλημένο σας κ. Πραχαλιά (Ιστορικό), αναφερόταν στον Εμμανουήλ Παπά, τον Αντιστράτηγο των Μακεδονικών Δυνάμεων του 1821, μέλος της Φιλικής Εταιρείας από το έτος 1814 ή σε κάποιον άλλο που έφερε το όνομα αυτό;
Αν πράγματι αναφερόταν στον ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΠΑΠΑ, τον Εθνεγέρτη της Επανάστασης των Μακεδόνων στη Χαλκιδική, διέπραξε βαρύτατο ιστορικό ατόπημα, αφού ο Εμμανουήλ Παπάς, ο Αρχιστράτηγος των Μακεδονικών Δυνάμεων, μετά από εξάμηνο, αδυσώπητο αγώνα στη Χαλκιδική με τα αναρίθμητα στίφη των Τούρκων και την ατυχή έκβαση του αγώνα, απεβίωσε από καρδιακή προσβολή, στις 5 Δεκεμβρίου 1821 πάνω στο πλοίο που τον μετέφερε από τη Χαλκιδική στην Ύδρα, στην αγκαλιά του γιου του Γιαννάκη.
Για το ιστορικό αυτό ατόπημα, η Εταιρεία μας και ο Πολιτιστικός Σύλλογος ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΠΑΠΑΣ ΑΘΗΝΩΝ, μεταφέροντας και την δυσαρέσκεια και των άλλων, ομωνύμων και μη, Πολιτιστικών Συλλόγων της Μακεδονίας, εκφράζουμε την έντονη διαμαρτυρία και αγανάκτησή μας.
Η προσπάθειά σας για να παρουσιάσετε τους Ήρωες της Επανάστασης του 1821, που αποφασιστικά συνέβαλαν, για να μας χαρίσουν την ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ, είναι αξιόλογη και για λόγους αποκατάστασης της Ιστορικής Αλήθειας, είμαστε βέβαιοι ότι στη συνέχεια των εκπομπών σας, θα επανορθώσετε αυτή τη φοβερή, για τον ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΠΑΠΑ, κατηγορία του "προδότη", που αναφέρθηκε στην εκπομπή σας, από τον ως άνω Ιστορικό κ. Γεώργιο Πραχαλιά.
Σας στέλνουμε ένα σύντομο ιστορικό της Ζωής και της Δράσης του Εμμανουήλ Παπά και είμαστε σε θέση να σας παράσχουμε όλα τα στοιχεία που τυχόν θα χρειαστείτε για την ενημέρωσή σας.
Είμαστε βέβαιοι ότι, θα υπάρξει ιστορική αποκατάσταση των γεγονότων από την πλευρά σας, ως Παρουσιαστή αντικειμενικού και αμερόληπτου Δημοσιογράφου.
Θαυμάστε τώρα την απάντηση της εκπομπής (οι υπογραμμίσεις δικές μου):
Λυπούμαστε πολύ για αυτό που συμβαίνει.
Ο κύριος Πραχαλιάς εξήγησε μετά από τηλεφωνική συνομιλία στους ανθρώπους του συλλόγου ότι πρόκειται για συνωνυμία. Τους παρέθεσε λεπτομέρειες και στοιχεία. Μίλησε με σεβασμό για τον Εμμανουήλ Παπά από τις Σέρρες, του οποίου την Ιστορία γνωρίζει και τιμά.
Δεν κατανοούμε γιατί συνεχίζεται αυτή η παραπληροφόρηση σε βάρος του κυρίου Πραχαλιά και της εκπομπής. Το όνομα Παπάς είναι πολύ συνηθισμένο στη χώρα μας, όπως και το Εμμανουήλ.
Ο ήρωας Παπάς είχε θυσιαστεί από το 1821, ο άλλος —ο προδότης του Νικηταρά— έδρασε στα χρόνια του Όθωνα. Είναι απόλυτα προφανές από τη χρονική απόσταση και την ιστορική συγκυρία, ότι πρόκειται για διαφορετικό πρόσωπο και δε χρειάζεται καμμιά επιπλέον διευκρίνιση, αν και δόθηκαν αρκετές.
Σας παρακαλούμε να σταματήσει αυτή η ιστορία και η διαιώνιση ενός ανύπαρκτου θέματος και κυρίως η αναίτια ενοχοποίηση σοβαρών ανθρώπων με κατάρτιση και ήθος, όπως ο κύριος Πραχαλιάς.
ΜΕ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΚΑΙ ΣΕΒΑΣΜΟ ΣΤΗΝ ΕΥΑΙΣΘΗΣΙΑ ΣΑΣ
ΜΗΧΑΝΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ
Απαράδεκτη! Ούτε ένα «συγγνώμη» πουθενά. Κι όχι μόνο, αλλά και με ύφος εριστικό και επιθετικό απευθύνεται στον τηλεθεατή και τον ανακαλεί σε τάξη ή τον βγάζει φταίχτη. Τον τηλεθεατή που, επειδή δεν γνώριζε ή δεν θυμόταν πότε πέθανε ο αγωνιστής Εμμ. Παπάς, υπέλαβε ότι ήταν αυτός ο καταδότης. Έτσι λυπάται «για αυτό που συμβαίνει» (τις διαμαρτυρίες) κι όχι για αυτό που συνέβη (την παρανόηση, για την οποία ασφαλώς δεν αναγνωρίζει να έχει οποιοδήποτε μερίδιο ευθύνης). Έλλειψη σεβασμού προς τον τηλεθεατή, έλλειψη αγωγής, έλλειψη επαγγελματισμού. Κρίμα! (Μήπως η «Μηχανή του Χρόνου» νομίζει ότι ο χρόνος είναι… κρίμα;)
Η πατρίς αγνωμονούσα, ναι, αλλά και η εκπομπή ασχημονούσα!…
