Αφορμή για τη σημερινή ιστογραφή μου αποτέλεσε ένα ημέλι που μου έστειλε κάποιος γνωστός μου. Το θέμα του ήταν μια απόφαση του υπουργού Δικαιοσύνης για απονομή χάριτος και για άρση συνεπειών καταδίκης σε μια σειρά περιπτώσεις. Τον τίτλο του ημελιού, που ήταν ταυτόχρονα και το σχόλιο του αποστολέα, τον οικειοποιήθηκα και τον επέλεξα ως τίτλο της ιστογραφής μου.
Ας δούμε πρώτα το κείμενο της απόφασης, όπως δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ 100Γ της 16ης Φεβρουαρίου 2010 κι ας το σχολιάσουμε στη συνέχεια:
ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ
ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΤΕΥΧΟΣ ΤΡΙΤΟ Αρ. Φύλλου 100
16 Φεβρουαρίου 2010
[…]
(2)
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ
ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ, ΔΙΑΦΑΝΕΙΑΣ
ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ
Με Προεδρικό Διάταγμα που εκδόθηκε στην Αθήνα στις 2.2.2010 σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 47 παρ.1 του Συντάγματος, ύστερα από πρόταση του Υπουργού Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και γνωμοδότηση του Συμβουλίου Χαρίτων,
αποφασίζουμε:
Χαρίζεται
1. Το υπόλοιπο της ποινής του Καρακωνσταντή Μιχαήλ του Στέργιου, που του έχει επιβληθεί με την απόφαση αριθμός 47655/14.9.2007 του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Αθηνών σε ποινή καθείρξεως είκοσι (20) ετών, χρηματική ποινή 154.937 ευρώ και στέρηση πολιτικών δικαιωμάτων για δέκα (10) έτη που εκδόθηκε κατά προσαρμογή της υπ’ αριθ. 33/1995 απόφασης του Κακουργιοδικείου Παλέρμο Ιταλίας με την οποία είχε καταδικαστεί σε κάθειρξη είκοσι (20) ετών, χρηματική ποινή 300.000.000 λιρετών Ιταλίας και σε ισόβια στέρηση των πολιτικών του δικαιωμάτων, για πώληση, διανομή, αγορά, εκχώρηση, μεταφορά, εισαγωγή και κατοχή ναρκωτικών ουσιών.
Αίρονται
1. Οι κατά νόμον συνέπειες που απορρέουν από τις καταδίκες του ΓΑΛΕΡΑΚΗ Θεοδοσίου του Σπυρίδωνα με τις αποφάσεις αριθμ.: α) 901/6.9.1993 του Τριμελούς Εφετείου Κρήτης, σε ποινή φυλάκισης δύο (2) ετών και ενός (1) μηνός για κατοχή, πώληση ινδικής κάνναβης, κατοχή πυρομαχικών β) 140/9.2.1979 του Πενταμελούς Εφετείου Αθηνών σε ποινή φυλάκισης δύο (2) ετών για αγορά, πώληση, κατοχή ναρκωτικών ουσιών γ) 87/7. 2.1977 του Πενταμελούς Εφετείου Αθηνών σε ποινή φυλάκισης πέντε (5) ετών και τεσσάρων (4) μηνών για ληστεία, κλοπή, επικίνδυνη σωματική βλάβη, παράνομη οπλοφορία, οπλοχρησία, ψευδή καταμήνυση, ψευδορκία και δ) 858/23.4.1973 του Μονομελούς Πλημμελειοδικείου Αθηνών σε ποινή φυλάκισης δέκα (10) ημερών μετατραπείσα για παράβαση υγειονομικού κανονισμού, προκειμένου να διοριστεί στον Δήμο Ρεθύμνης.
2. Οι κατά νόμον συνέπειες που απορρέουν από την καταδίκη του ΓΙΑΝΝΙΤΣΑΚΗ Ευθυμίου του Γεωργίου με την απόφαση αριθμ. 17599/6.12.1983 του Μονομελούς Πλημμελειοδικείου Πειραιά, σε ποινή φυλάκισης έξη (6) μηνών μετατραπείσα για παραβίαση της προς διατροφή υποχρέωσης κατ’ εξακολούθηση, προκειμένου να του χορηγηθεί άδεια εργασίας παροχής υπηρεσιών ασφαλείας.
3. Οι κατά νόμον συνέπειες που απορρέουν από την καταδίκη του ΓΚΟΥΡΑ Γεωργίου του Θωμά με την απόφαση αριθμ. 328/25.1.2001 του Μονομελούς Πλημμελειοδικείου Λαμίας, σε ποινή φυλάκισης δέκα (10) μηνών μετατραπείσα για παραβίαση της υποχρέωσης προς διατροφή, προκειμένου να του χορηγηθεί άδεια εργασίας παροχής υπηρεσιών ασφαλείας.
4. Οι κατά νόμον συνέπειες που απορρέουν από τις καταδίκες του ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ Δημητρίου του Ιωάννη με τις αποφάσεις αριθμ.: α) 203/17.4.1989 του Τριμελούς Εφετείου Θεσσαλονίκης σε ποινή φυλάκισης δεκαοκτώ (18) μηνών, Χ.Π. 100.000 δρχ., μετατραπείσα για πώληση κοκαΐνης από τοξικομανή β) 7777/24.6.1992 του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Θεσσαλονίκης σε ποινή φυλάκισης δύο (2) μηνών μετατραπείσα για παράβαση Ν. 1729/87 γ) 281/4.5.1992 του Τριμελούς Εφετείου Θεσσαλονίκης σε ποινή φυλάκισης εννέα (9) μηνών μετατραπείσα για διάθεση ναρκωτικών ουσιών από τοξικομανή και δ) 2721/6.10.1988 του Τριμελούς Εφετείου Θεσσαλονίκης σε ποινή φυλάκισης οκτώ (8) μηνών μετατραπείσα, Σ.Π.Δ. για έξη (6) μήνες για παράβαση Ν.5422/1932, προκειμένου να προσληφθεί στο Δήμο Κορδελιού ως μόνιμος υπάλληλος.
5. Οι κατά νόμον συνέπειες που απορρέουν από την καταδίκη του ΖΑΦΕΙΡΗ Ταξιάρχη του Θεοφάνη με την απόφαση αριθμ. 193/25.6.2003 του Πενταμελούς Εφετείου Λάρισας, σε ποινή φυλάκισης είκοσι δύο (22) μηνών και Χ.Π. 400 ευρώ για αγορά και κατοχή ναρκωτικών ως τοξικομανής, προκειμένου να του εκδοθεί ναυτικό φυλλάδιο και να εργασθεί ως ναυτικός.
6. Οι κατά νόμον συνέπειες που απορρέουν από την καταδίκη του ΚΑΡΑΪΣΚΟΥ Κωνσταντίνου του Ιωάννη με την απόφαση αριθμ. 3841/11.4.2003 του Τριμελούς Εφετείου Αθηνών σε ποινή φυλάκισης έξη (6) μηνών με τριετή αναστολή για συκοφαντική δυσφήμιση και εξύβριση, προκειμένου να λάβει μέρος στην προκήρυξη για την πλήρωση θέσης καθηγητή στο Τ.Ε.Ι. Πειραιά.
7. Οι κατά νόμον συνέπειες που απορρέουν από την καταδίκη του ΚΕΒΡΕΚΙΔΗ Σάββα του Λεωνίδα με την απόφαση αριθμ. 22SKT 2JS 99/94/29.10.1994 του Πρωτοδικείου KREFELD, σε ποινή φυλάκισης τριών (3) ετών για από κοινού παράνομη εισαγωγή κατά συρροή με αγοραπωλησία ναρκωτικών ουσιών σε μικροποσότητες, κατά συρροή με οδήγηση χωρίς άδεια, προκειμένου να προσληφθεί στο Δήμο Κορδελιού ως μόνιμος υπάλληλος.
8. Οι κατά νόμον συνέπειες που απορρέουν από την καταδίκη του ΚΥΠΡΙΩΤΗ Παναγιώτη του Σπυρίδωνος με την απόφαση αριθμ.25.26/10.1.2006 του Τριμελούς Εφετείου Πατρών σε ποινή φυλάκισης έξη (6) μηνών με τριετή αναστολή για πλαστογραφία μετά χρήσεως και απάτη σε βάρος του Δημοσίου, προκειμένου να δύναται να επαναλειτουργήσει το φαρμακείο του στη Γαστούνη Ηλείας.
9. Οι κατά νόμον συνέπειες που απορρέουν από τις καταδίκες του ΜΑΛΑΞΙΑΝΑΚΗ Ιωάννη του Ρούσσου με τις αποφάσεις αριθμ.: α) 2378/13.10.1995 του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Χανίων σε ποινή φυλάκισης πέντε (5) μηνών μετατραπείσα για κλοπή και β) 687/26.1.1993 του Μονομελούς Πλημμελειοδικείου Χανίων σε ποινή φυλάκισης τριάντα (30) ημερών μετατραπείσα για προσβολή γενετήσιας αξιοπρέπειας (άρθρο 337 Π.Κ.), προκειμένου να προσληφθεί ως χειριστής μηχανημάτων στο Δήμο Ακρωτηρίου Χανίων, στο Δημόσιο, Ο.Τ.Α., Ν.Π.Δ.Δ.
10. Οι κατά νόμον συνέπειες που απορρέουν από τις καταδίκες του ΜΑΝΩΛΑΤΟΥ Χαράλαμπου του Νικολάου με τις αποφάσεις αριθμ.: α) 1461/28.9.1993 του Τριμελούς Εφετείου Πατρών σε ποινή φυλάκισης οκτώ (8) μηνών μετατραπείσα για κλοπή από κοινού και β) 1462/28.9.1993 του Τριμελούς Εφετείου Πατρών σε ποινή φυλάκισης οκτώ (8) μηνών μετατραπείσα για κλοπή από κοινού. Οι ανωτέρω συγχωνεύτηκαν στην υπ’ αρ. 1462Α/28.9.1993 συγχωνευτική απόφαση του Τριμελούς Εφετείου Πατρών, σε ποινή φυλάκισης δώδεκα (12) μηνών μετατραπείσα, προκειμένου να μην υφίσταται κώλυμα για την ανανέωση της σύμβασης εργασίας ορισμένου χρόνου με την Δημοτική Επιχείρηση Ύδρευσης. Αποχέτευσης Αργοστολίου.
11. Οι κατά νόμον συνέπειες που απορρέουν από την καταδίκη του ΜΕΜΑΚΗ Χαράλαμπου του Εμμανουήλ με την απόφαση αριθμ.44/24.2.2000 του Πενταμελούς Εφετείου Κρήτης σε ποινή φυλάκισης δύο (2) ετών και δέκα (10) μηνών με πενταετή αναστολή και Σ.Π.Δ. για τρία (3) έτη για ζωοκλοπή από κοινού, παράνομη κατοχή φυσιγγίων, προκειμένου να μην αποτελεί κώλυμα για τον διορισμό του ή την πρόσληψη του σε Ο.Τ.Α.
12. Οι κατά νόμον συνέπειες που απορρέουν από την καταδίκη του ΜΗΤΣΟΠΟΥΛΟΥ Χαράλαμπου του Χρήστου με την απόφαση αριθμ.97/30.6.1994 του Αναθεωρητικού Δικαστηρίου σε ποινή φυλάκισης τεσσάρων (4) μηνών με τριετή αναστολή για λιποταξία στο εσωτερικό, προκειμένου να ανακτήσει τα πολιτικά του δικαιώματα και να αποκτήσει δίπλωμα θερμικού μηχανήματος.
13. Οι κατά νόμον συνέπειες που απορρέουν από τις καταδίκες της ΠΑΠΑΣΤΑΥΡΟΥ Μπριγκίττας το γένος Μ. ΛΕΒΗ με τις αποφάσεις αριθμ.: α) 120158/22. 10.2003 του Μονομελούς Πλημμελειοδικείου Αθηνών σε ποινή φυλάκισης έξη (6) μηνών μετατραπείσα για παράβαση αγορανομικού κώδικα β) 17999/24.2.2003 του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Αθηνών σε ποινή φυλάκισης δύο (2) μηνών μετατραπείσα για παράβαση αγορανομικού κώδικα γ) 91066/20.9.1994 του Μονομελούς Πλημμελειοδικείου Αθηνών σε ποινή φυλάκισης τριάντα (30) ημερών μετατραπείσα για παράβαση Ν. 614/77 και δ) 42793/10.3.1987 του Μονομελούς Πλημμελειοδικείου Αθηνών σε ποινή φυλάκισης τριών (3) μηνών μετατραπείσα, Χ.Π. 10.000 δρχ. για παράβαση Ν.Δ. 9/35, προκειμένου να μην αποτελούν κώλυμα για την συμμετοχή τόσο της ίδιας όσο και των Εταιρειών «ΑΓΡΟΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ Α.Ε.» και «ΜΙΧΑΗΛ ΛΕΒΗΣ Ανώνυμη Εμπορική Τεχνική Εκπαιδευτική και Ναυτιλιακή Εταιρεία» που αυτή εκπροσωπεί σε διαγωνισμούς του Δημοσίου και για την ίδρυση από την ίδια Εταιρείας υγειονομικού ενδιαφέροντος καθώς και τις κάθε είδους έννομες συνέπειες αυτών.
14. Οι κατά νόμον συνέπειες που απορρέουν από την καταδίκη του ΠΑΠΑΔΑΚΗ Μαρίνου του Γεωργίου με την απόφαση αριθμ. 31/27.2.2003 του Πενταμελούς Εφετείου Κρήτης σε ποινή φυλάκισης δύο (2) ετών και τεσσάρων (4) μηνών με τριετή αναστολή για κατοχή, αγορά αποθήκευση και χρήση ναρκωτικών με ελαφρυντικά, προκειμένου να διορισθεί στο Δήμο Ηρακλείου Κρήτης στον τομέα καθαριότητας.
15. Οι κατά νόμον συνέπειες που απορρέουν από την καταδίκη του ΠΑΣΣΑΔΗ Αλέξανδρου του Νικολάου με την απόφαση αριθμ. 1/28.4.1999 του Τριμελούς Εφετείου Ανηλίκων Πειραιά σε ποινικό σωφρονισμό με ελάχιστο όριο τα επτά (7) έτη και μέγιστο όριο τα δεκαπέντε (15) έτη για ανθρωποκτονία με πρόθεση, παράνομη οπλοφορία, οπλοχρησία, προκειμένου να αποκατασταθεί επαγγελματικά στον ιδιωτικό ή στο δημόσιο τομέα.
16. Οι κατά νόμον συνέπειες που απορρέουν από τις καταδίκες του ΠΕΤΣΙΤΗ Δημητρίου του Γεωργίου με τις αποφάσεις αριθμ.: α) 86/11.1.1996 του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Ηρακλείου Κρήτης σε ποινή φυλάκισης πέντε (5) μηνών μετατραπείσα για απάτη κατ’ εξακολούθηση β) 1415/15.5.1995 του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Ηρακλείου Κρήτης σε ποινή φυλάκισης πέντε (5) μηνών μετατραπείσα για απόπειρα κλοπής. Οι ανωτέρω ομού με την 10158/95 απόφαση του Μονομελούς Πλημμελειοδικείου Ηρακλείου Κρήτης συγχωνεύθησαν στην υπ’ αριθμ. 2840/14.8.1998 απόφαση του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Ηρακλείου Κρήτης σε συνολική ποινή φυλάκισης επτά (7) μηνών και δέκα (10) ημερών, προκειμένου να αποκτήσει ειδική άδεια οδήγησης Ε.Δ.Χ. αυτοκινήτου.
17. Οι κατά νόμον συνέπειες που απορρέουν από την καταδίκη του ΣΤΑΜΕΛΟΥ Κωνσταντίνου του Βασιλείου με την απόφαση αρ. 371/15.3.2001 του Τριμελούς Εφετείου Λάρισας σε ποινή φυλάκισης δεκαοκτώ (18) μηνών με τριετή αναστολή για απόπειρα ληστείας από κοινού, προκειμένου να του εκδοθεί άδεια εργασίας προσωπικού ασφαλείας καθώς και άδεια εγκατάστασης συστημάτων ασφαλείας.
18. Οι κατά νόμον συνέπειες που απορρέουν από την καταδίκη του TARUSHA (ΤΑΡΟΥΣΙΑ) ARJIR (ΑΡΓΥΡΗ) του JORCAO (ΓΕΩΡΓΑΚΗ) με την απόφαση αριθμ. 506/17. 11.2000 του Μονομελούς Πλημμελειοδικείου Γαστούνης σε ποινή φυλάκισης δύο (2) μηνών, μετατραπείσα Χ.Π. 50.000 δρχ. για παράβαση άρθρου 3 παρ. 6, 9 και περ. β του Ν.2168/93, προκειμένου να αποκτήσει την Ελληνική Ιθαγένεια κα να δύναται να συμμετάσχει σε διαγωνισμούς εργολαβίας δημοσίων έργων.
19. Οι κατά νόμον συνέπειες που απορρέουν από την καταδίκη του ΤΑΣΙΟΠΟΥΛΟΥ Χρήστου του Θωμά με την απόφαση αριθμ.5/9.1.1990 του Διαρκούς Στρατοδικείου Λάρισας σε ποινή φυλάκισης δύο (2) μηνών και δεκαπέντε (15) ημερών με τριετή αναστολή και μετατραπείσα για παράνομη οπλοφορία, προκειμένου να δύναται να διορισθεί ως υπάλληλος σε εταιρεία φύλαξης στο αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος» καθώς και τις κάθε είδους έννομες συνέπειες αυτής.
20. Οι κατά νόμον συνέπειες που απορρέουν από την καταδίκη του ΧΑΛΚΙΑΔΑΚΗ Βασιλείου του Γεωργίου με την απόφαση αριθμ.2222/8.6.1988 του Μονομελούς Πλημμελειοδικείου Χανίων σε ποινή φυλάκισης σαράντα (40) ημερών μετατραπείσα για υπεξαίρεση, προκειμένου να καταθέσει αίτηση προς διορισμό ή μονιμοποίηση συμβασιούχου στο δημόσιο τομέα ή Ο.Τ.Α. (Δήμο Τεμένους).
21. Οι κατά νόμον συνέπειες που απορρέουν από την καταδίκη της ΧΑΤΖΑΚΟΥ Μαρίας του Κωνσταντίνου με την απόφαση αριθμ. 8544/6.2.2006 του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Αθηνών σε ποινή φυλάκισης πέντε (5) μηνών με τριετή αναστολή για παράβαση άρθρου 30 Αγορανομικού κώδικα, προκειμένου να μην υφίσταται κώλυμα για την συμμετοχή της Εταιρείας «ΜΕΒΓΑΛ Α.Ε.» της οποίας τυγχάνει μέλος του Δ.Σ. σε διαγωνισμούς για την προμήθεια γαλακτοκομικών προϊόντων.
22. Οι κατά νόμον συνέπειες που απορρέουν από τις καταδίκες του ΧΑΤΖΗΠΕΤΡΟΥ Χρήστου του Ευθυμίου με τις αποφάσεις υπ’ αριθμ.: α) 8751/14.2.1986 του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Αθηνών σε ποινή φυλάκισης δύο (2) μηνών μετατραπείσα για κλοπή από κοινού και β) 62933/30.9.1994 του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Αθηνών σε ποινή φυλάκισης ενός (1) μηνός μετατραπείσα για κλοπή, προκειμένου να του χορηγηθεί άδεια εργασίας παροχής υπηρεσιών ασφαλείας.
[…]
Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ
ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΚΑΣΤΑΝΙΔΗΣ
Το ΦΕΚ 100, τεύχος Γ της 16ης Φεβρουαρίου 2010, στο οποίο δημοσιεύεται η ανωτέρω απόφαση, μπορείτε να το δείτε κάνοντας κλικ εδώ.
Σημειώνω ότι το Υπουργείο Δικαιοσύνης έχει την ευθύνη της διοικητικής διαδικασίας για την απονομή χάρης, τη μετατροπή ή τον μετριασμό των επιβαλλόμενων ποινών, καθώς και για την άρση των συνεπειών των καταδικών, σύμφωνα με την παράγραφο 1 του άρθρου 47 του Συντάγματος, η οποία προβλέπει:
«Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας έχει το δικαίωμα, ύστερα από πρόταση του Υπουργού Δικαιοσύνης και γνώμη συμβουλίου που συγκροτείται κατά πλειοψηφία από δικαστές, να χαρίζει, μετατρέπει ή μετριάζει τις ποινές που επιβάλλουν τα δικαστήρια, καθώς και να αίρει τις κάθε είδους νόμιμες συνέπειες ποινών που έχουν επιβληθεί και εκτιθεί.»
Επομένως η χάρη, η μετατροπή ή ο μετριασμός ποινής που ενδεχομένως έχει επιβληθεί σ’ ένα άτομο, καθώς και η άρση των κατά νόμο συνεπειών ποινής που έχει εκτιθεί, συνιστούν προνόμιο του ατόμου και όχι δικαίωμά του, το οποίο προβλέπεται από το Σύνταγμα και απονέμεται από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας ως άνω. Εγώ δεν είμαι συνταγματολόγος, ούτε καν νομικός. Δεν είμαι επίσης ούτε κοινωνιολόγος. Απλός πολίτης είμαι και θα ήμουν ο τελευταίος που θα εξέφραζε την παραμικρή αντίρρηση ή, έστω, τον ελάχιστο σκεπτικισμό για την πρόνοια αυτή του Συντάγματος υπέρ εκείνων που, για οποιοδήποτε λόγο, έφτασαν στο σημείο να παραβούν τον νόμο και να καταδικαστούν —δεν έχω τέτοια πρόθεση. Κάποιες σκέψεις ωστόσο μου γεννιούνται γύρω από το ζήτημα αυτό, καθώς το συνδυάζω με την προσωπική μου εμπειρία από τον χώρο της (λεγόμενης) Δικαιοσύνης. Δεν ξέρω αν κάνω λάθος· εσείς θα με κρίνετε. Θέλω να πιστεύω ότι έχω οδηγούς τον κοινό νου και το κοινό περί δικαίου αίσθημα μάλλον και ότι δεν παρασύρομαι από τα συναισθήματά μου.
Σκέπτομαι λοιπόν, από τη μια μεριά, κάποιον που έκανε —ας υποθέσουμε— μια ληστεία. Αποκαλύπτεται, ακολουθεί μήνυση εναντίον του, ανακρίσεις, δικηγόροι, περαίωση ανάκρισης, κλητήριο θέσπισμα για παραπομπή του σε δίκη ενώπιον ακροατηρίου, εκδίκαση σε πρώτο βαθμό (όχι με την πρώτη· ξέρετε, από αναβολή σε αναβολή μέχρις εξαντλήσεως προθεσμιών, μαρτύρων, μηνυτών, κατηγορουμένων, δικηγόρων), καταδίκη, έφεση, εκδίκαση σε δεύτερο βαθμό (πάλι τα ίδια όπως στον πρώτο βαθμό), τελεσίδικη καταδίκη, έκτιση ποινής. Τελειώσαμε; Αμ δε! Οι νομικές συνέπειες (για παράδειγμα, κώλυμα διορισμού στο Δημόσιο, στέρηση ορισμένων δικαιωμάτων, όπως του εκλογικού δικαιώματος, της εγγραφής σε επιμελητήρια, της άσκησης συγκεκριμένης επαγγελματικής δραστηριότητας, της απόκτησης άδειας ταξί κ.λπ.) παραμένουν! Δεν είναι όμως προς απελπισία· υπάρχει πάντα η δυνατότητα υποβολής αιτήματος για άρση των κατά νόμο συνεπειών της ποινής. Με την αποδοχή δε του αιτήματος, τόσο το αδίκημα όσο και η τιμωρία θ’ αποτελούν πλέον ανάμνηση.
Σκέπτομαι τώρα, από την άλλη μεριά, κάποιον που είχε —ας υποθέσουμε— την "ατυχία" να κατηγορηθεί ψευδώς ότι έχει διαπράξει συγκεκριμένο αδίκημα, ενώ είναι παντελώς αθώος. «Ατυχία» ίσως να είναι τρόπος του λέγειν, διότι ενδέχεται, όπως είναι σύνηθες, κάποιος ονόματι Αλάριχος —συνεχίζουμε να υποθέτουμε— να ζήτησε από κάποιον έντιμο να παρανομήσει προκειμένου να ευνοηθεί αυτός (ο Αλάριχος), ο έντιμος να μην έστερξε και ο δόλιος Αλάριχος, εκδικούμενος τον μισητό του έντιμο, να εκτόξευσε ψευδείς κατηγορίες εναντίον του, ότι τάχα διέπραξε παρανομία —αυτή την ίδια που του ζητούσε για δικό του όφελος— προκειμένου να ωφελήσει κάποιον τρίτο. Τι γίνεται τότε; Ό,τι και στην προηγούμενη περίπτωση, με εξαίρεση την κατάληξη: ακολουθεί μήνυση εναντίον του αθώου εντίμου (από τον Αλάριχο), ανακρίσεις, δικηγόροι, περαίωση ανάκρισης, κλητήριο θέσπισμα για παραπομπή του σε δίκη ενώπιον ακροατηρίου[1], εκδίκαση (όχι με την πρώτη· ξέρετε, από αναβολή σε αναβολή μέχρις εξαντλήσεως προθεσμιών, μαρτύρων, μηνυτών, κατηγορουμένων, δικηγόρων) σε πρώτο βαθμό, καταδίκη (ή αθώωση, αλλά ο Αλάριχος είναι ισχυρός, οπότε χλωμό…), έφεση[2], εκδίκαση σε δεύτερο βαθμό (πάλι τα ίδια όπως στον πρώτο βαθμό), τελεσίδικη αθώωση. Χμ! Κάτι μας διαφεύγει. Όλη η διαδικασία αυτή, διάρκειας αρκετών ετών (7, 8, 9, 10…), δεν είναι χωρίς νομικές συνέπειες για τον κατηγορούμενο. Δεν είμαι νομικός, ώστε να τις περιγράψω με ακρίβεια, αλλά νομίζω ότι δεν σφάλλω αν χονδρικά πω ότι οι συνέπειες αυτές είναι ανάλογες ή παρόμοιες, αν όχι ίδιες, με τις νομικές συνέπειες της αντίστοιχης με το αδίκημα καταδίκης, σαν αυτές που ενδεικτικά αναφέρθηκαν παραπάνω. Τις συνέπειες αυτές τις υφίσταται ο κατηγορούμενος καθ' όλη τη διάρκεια που βρίσκεται υπό κατηγορία, μέχρι την αθώωσή του, και δεν υπάρχει καμία πρόνοια κάποιου νόμου για την άρση τους.
Σκέπτομαι τέλος ότι βασική αρχή της δικαιοσύνης είναι η αναλογικότητα των ποινών προς τις αντίστοιχες παραβάσεις. Όσο πιο σοβαρό το αδίκημα, τόσο πιο βαριά η ποινή. Και αντιστρόφως, όσο πιο ελαφρύ το αδίκημα, τόσο πιο ήπια η ποινή. Κι αν δεν υπάρχει αδίκημα, δεν επιβάλλεται ποινή βεβαίως, αλλά πώς αντισταθμίζεται η βλάβη του διωκόμενου αθώου, αυτή που προξενείται στον διωκόμενο κατά τη διάρκεια της διαδικασίας απονομής δικαιοσύνης (τι ειρωνεία!); Υπάρχει και για τον κατηγορούμενο πρόνοια για άρση των κατά νόμο συνεπειών της δίωξής του ανάλογη με αυτή για τον καταδικασθέντα για άρση των κατά νόμο συνεπειών της ποινής του; Όχι, δυστυχώς… Έτσι κι αλλιώς δηλαδή τιμωρείται ο διωκόμενος αθώος! Η αναλογικότητα μεταξύ ποινών και παραβάσεων έχει εκ των πραγμάτων γίνει κουρελόχαρτο…
Ε, λοιπόν, τι λέτε; Μήπως να κάνω καμιά ληστεία; Πόσο πιο πολύ θα μου στοιχίσει, βρε αδερφέ, αν ληφθεί υπόψη ότι από τη ληστεία δεν προκύπτει μόνο ζημία (ταλαιπωρία, καταδίκη κ.λπ.) αλλά και όφελος (το προϊόν της ληστείας). Δεδομένου μάλιστα ότι έτσι κι αλλιώς, δηλαδή και χωρίς να 'χω κάνει, όχι ληστεία, αλλά ούτε καν πλημμέλημα, κάθε τρεις και λίγο στα δικαστήρια με τραβάνε —ας όψεται ο Αλάριχος — και δεν ξέρω κιόλας αν τελικά δεν φάω και καμιά καταδίκη (λόγω τυφλής Δικαιοσύνης, βεβαίως, βεβαίως…). Τουλάχιστον, αν διαπράξω κι εγώ κάποιο αδικηματάκι (υποκοριστικό συμπαθείας· συλλαμβάνω τον εαυτό μου να ερωτοτροπεί με την ιδέα…), ε, διάολε, με άλλον αέρα θα προσεγγίζω τις αποκρουστικές δικαστικές αίθουσες! Σαν το μικρό παιδί, που υπομένει αδιαμαρτύρητα και την πιο σκληρή τιμωρία από τους γονιούς του αν είναι φταίχτης, αλλά αγανακτεί, συντρίβεται και με την πιο ήπια επίπληξη αν αυτή είναι άδικη. Ναι, λοιπόν! Να με τιμωρήσετε, κύριοι δικαστές, αλλά γι' αυτό που πράγματι θα έχω κάνει κι όχι για ό,τι (δεν βλέπετε ότι) δεν έκανα ποτέ μου! Έτσι, τη γλώσσα μου θα βγάζω κοροϊδευτικά προς σας, θρασύς, αυθάδης και υπερόπτης, αντί να ζαρώνω για να κρύβομαι, ντροπιασμένος, περίλυπος και οργισμένος. Τη Δικαιοσύνη θα την περιπαίζω και θα την περιγελώ εγώ, αντί εκείνη να με κάνει κλοτσοσκούφι, εγκλωβισμένον στα δόκανά της. Το παιχνίδι θα το έχω επιλέξει εγώ να το παίξω· δεν θα μ' έχετε επιλέξει εσείς, κύριοι δικαστές, άθυρμα στη δική σας απόλαυση. Θα κανοναρχώ εγώ κι όχι ο Αλάριχος!
Αμ πώς!
— — — — — — — — — — — — — — — — — — — —
[1]Υπάρχει, βέβαια, η περίπτωση να τεθεί η υπόθεση στο αρχείο (με βούλευμα, νομίζω, απαλλακτικό για τον κατηγορούμενο) αντί να παραπεμφθεί σε δίκη, αλλά θαρρώ πως στην πράξη αυτό σπανίζει. Άλλη φορά θα πρέπει να καταπιαστώ μ' αυτό το θέμα —είναι τεράστιο κι έχω πολλά να πω…
[2]Από τον κατηγορούμενο, σε περίπτωση καταδικαστικής απόφασης κατά την εκδίκαση σε πρώτο βαθμό, ή από τον Αλάριχο, σε περίπτωση αθωωτικής απόφασης.
