Ο τίτλος «Η γιατρός κατά της βίας έπεσε θύμα βίας, όμως…», ο υπότιτλος «…παρά την περιπέτεια που είχε δεν ζήτησε τη δίωξη των δραστών» και ο παράτιτλος [σημ. ιστολόγου: μόνο στην έντυπη έκδοση· μην τον ψάχνετε στην ηλεκτρονική] «Η μαρτυρία της κ. Πίνιου–Καλλή , γιατρού και ιδρύτριας το 1989 του περίφημου Ιατρικού Κέντρου Αποκατάστασης Βασανιστηρίων» δίνουν με περιεκτική ενάργεια όσα, γεγονότα και σκέψεις, αποτυπώνει με γλαφυρότητα στο ενδιαφέρον άρθρο της η Λίνα Γιάνναρου στην «Καθημερινή» της Κυριακής 14/2/2010. Για το άρθρο αυτό μόνο καλά λόγια θα είχα να πω, αν δεν υπήρχε μία μελανή πλευρά του. Ειλικρινά λυπάμαι γι' αυτήν, κυρίως γιατί χαλάει την εικόνα ενός κατά τα λοιπά καλογραμμένου άρθρου, για ένα τόσο σοβαρό κοινωνικό θέμα μάλιστα. Περί τίνος όμως πρόκειται;
Το κύριο ως άνω άρθρο συνοδεύεται από ένα, τρόπον τινά, προσάρτημα κατατοπιστικό για τον χαρακτήρα, τη δραστηριότητα και τους πόρους του Ιατρικού Κέντρου Αποκατάστασης Βασανιστηρίων (ΙΚΑΘΒ). Το προσάρτημα αυτό, υπό την επικεφαλίδα «Trafficking ναι, βασανιστήρια όχι», έχει ως εξής (παραλείπω τμήματά του που δεν αφορούν το θέμα της σημερινής ιστογραφής):
Trafficking ναι, βασανιστήρια όχι
«Βάλτε κι εσείς λίγο… trafficking!» Αυτήν την απάντηση έλαβαν, ανεπισήμως φυσικά, τα μέλη του ελληνικού Ιατρικού Κέντρου για την Αποκατάσταση Θυμάτων Βασανιστηρίων (ΙΚΑΘΒ) από αξιωματούχους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, όταν πριν από λίγους μήνες τούς ανακοινώθηκε ότι διακόπτεται οριστικά η χρηματοδότηση του Κέντρου. Το trafficking σήμερα «πουλάει», τα βασανιστήρια όχι και τόσο… Το ΙΚΑΘΒ ιδρύθηκε το 1989 από […]
[…] Εδώ κι ένα χρόνο περίπου, το Κέντρο παραμένει κλειστό λόγω έλλειψης οικονομικών πόρων. «Δεν πρόκειται να μεταλλάξω τους στόχους του κέντρου για να πάρω χρηματοδότηση», λέει η κ. Καλλή στην «Κ». «Είμαι ειδική στα θύματα βασανιστηρίων –και όποιος νομίζει ότι το φαινόμενο του βασανισμού έχει εκλείψει, απατάται».
Από τον τίτλο της ιστογραφής μου και από τα παραπάνω αποσπάσματα, μάλλον θα έχετε ήδη σπεύσει να μαντέψετε τι με ενόχλησε τόσο, ώστε να το χαρακτηρίσω «μελανή πλευρά» του άρθρου. Όμως μη βιάζεστε· περιμένετε.
Λοιπόν, αυτά διαβάζοντας, τι θα μπορούσα να πω; Ότι οι γονείς μου, όταν ήμουνα μικρός, στο σπίτι μας πάρα πολλές φορές έτυχε να κάνουν κουβέντα για το trafficking (έτσι ακριβώς το λέγανε, προφέροντας κάπως υγρό το αρχικό t και πνίγοντας το τελικό g); Ότι αργότερα, στο σχολείο, πόσες φορές πάλι δεν αποτέλεσε το trafficking (το ίδιο του προσχολικού λεξιλογίου μου) αντικείμενο συζήτησης, είτε στο μάθημα είτε στις παρέες μας; Και ότι κατοπινά, μέχρι σήμερα, δεν είναι άραγε το trafficking ένα θέμα που κάθε τόσο επανέρχεται στα χείλη όλων μας; Χμμμ! Βέβαια! Τόσο οικείο, λοιπόν, μου ήταν αυτό το trafficking, ώστε ανέτρεξα στα σχετικά λεξικά, προκειμένου να ελέγξω την πληρότητα και την αξιοπιστία τους. Και ιδού τα χάλια τους: Το –περιορι σμένων δυνατοτήτων, είναι αλήθεια, αλλά πρόχειρο και εύχρηστο– λεξικό FREELANG, που έχω εγκαταστήσει στον υπολογιστή μου, το μόνο που ήξερε να μου πεί ήταν ότι traffic=δοσοληψία, κυκλοφορία. Τζίφος, αλλά δεν περίμενα και πολλά από δαύτο. Όμως ας είναι καλά το Ιντερνέτι, σκέφτηκα κι ευθύς πετάχτηκα μέχρι τον ιστότοπο του Merriam-Webster, όπου βρήκα[*]:
Main Entry: 2traffic
Function: verb
Inflected Form(s): traf•ficked; traf•fick•ing
Date: 1540
intransitive verb 1: to carry on traffic
2: to concentrate one's effort or interest; broadly: engage, deal [a writer who often traffics in hyperbole] transitive verb 1 a: to travel over [heavily trafficked highways] b: to visit as a customer [a highly trafficked bookstore]
2: trade, barter
—traf•fick•er noun
Ελάχιστα διαφωτιστικό κι αυτό. Μάλιστα, επειδή βαρέθηκα να ψάξω παραπέρα για να δω τι σημαίνει το άγνωστό μου barter, μάλλον άχρηστο μού φάνηκε. Παράτησα τότε το Διαδίκτυο κι έτρεξα για βοήθεια στη βιβλιοθήκη μου. Κι εκεί όμως το Advanced Learner's Dictionary της Οξφόρδης ήταν σκέτη απογοήτευση… Το Webster's Collegiate Dictionary, λίγο πιο εκτενές από το Merriam-Webster του Διαδικτύου, έγραφε μια σημασία που ψυχανεμιζόμουνα πως πλησιάζει τη σημασία του trafficking του άρθρου:
[…] 3. The business of bartering or buying and selling; trade; as, to cary on traffic with the Indians; —sometimes implying venality, etc.; as, traffic in votes. 4. […]
Νά το πάλι αυτό το barter και μαζί κι άλλη μία άγνωστη λέξη, αυτό το venality. Το δίχως άλλο, σκέφτηκα, θα πρέπει να αναζητήσω τις άγνωστες αυτές λέξεις, μήπως και βγάλω κάποια άκρη. Αποφάσισα να καταφύγω στο Penguin–Hellenews Αγγλο–Ελληνι κόν Λεξικόν· βαρέθηκα πια τα αγγλο–αγγλικά λεξικά, που στην ερμηνεία της λέξης που αναζητώ μου ξεφουρνίζουν καινούργιες άγνωστες λέξεις. Έτσι βρήκα:
barter ρ/μ και α. ανταλλάσσω (αγαθά, εμπορεύματα κ.λπ.) — μεταφ. ανταλλάσσω, παραχωρώ έναντι μηδαμινού ανταλλάγματος, απαλλοτριώ, πωλώ, κν. ξεπουλάω (την τιμήν μου, τα δικαιώματά μου κ.λπ.) […]
venality ουσ. εξαγορασμός — παραδοπιστία — εξαγορά, δοσοληψία
Σχεδόν αλλ' όχι ακριβώς η έννοια του trafficking. Έτσι αποφάσισα να κάνω άλλη μία απόπειρα, ένα κλικ στη wikipedia.org και, ω του θαύματος, νά το:
Trafficking may refer to:
• Human trafficking, the tricking or luring of people away from their homeland to work under exploitative conditions elsewhere
• Drug trafficking, the cultivation, manufacture, distribution and sale of illegal drugs
• Arms trafficking, the smuggling of contraband weapons or ammunition
Επιτέλους βρέθηκε ακριβώς η ερμηνεία του trafficking, πλην στ' αγγλικά! Ύστερα απ' όλα αυτά, αναρωτιέμαι, είμαι εγώ ο παράξενος, ο ιδιότροπος; Δεν είναι απαράδεκτο να απαιτείται γνώση (πολύ καλή ενίοτε) της αγγλικής για να διαβάσεις ένα ελληνικό κείμενο; Δεν είναι απαράδεκτο να απαιτείται να ανοίξεις λεξικό (ή λεξικά) για να βρεις την ερμηνεία λέξεων, συνήθως αγγλικών, που παρεισφρέουν σαν μαϊντανός ανάμεσα στις ελληνικές λέξεις του κειμένου; Κατά τη γνώμη μου, ναι! Γι' αυτό δεν μπορώ να συμβιβαστώ ούτε στο ελάχιστο μ' αυτή τη συνήθεια ή τακτική. Δεν ξέρω αν οφείλεται στην ξενομανία, στην τάση επίδειξης ή στη φυγοπονία του γράφοντα να αναζητήσει την αντίστοιχη ή την κατάλληλη ελληνική λέξη· σε κάθε περίπτωση δεν δικαιολογείται, ασφαλώς. Το κακό είναι ότι ολοένα και πιο συχνά συναντάμε αυτό το φαινόμενο. Αφήνω τα λαϊφσταϊλίστικα έντυπα, αυτά έχουν πλέον χάσει κάθε μέτρο, ακόμη και το μέτρο της αισθητικής. Εδώ, βλέπετε, έχουν υιοθετήσει τη μόδα αυτή ακόμη και συντηρητικά έντυπα, όπως η «Καθημερινή», η οποία μάλιστα άλλοτε υψώνει το λάβαρο της εκστρατείας υπέρ του πολυτονικού (αυτό τη μάρανε…) και άλλοτε προσφέρει φιλόξενη στέγη σε διάφορους βαρεμένους λάτρεις της τρισχιλιετούς ελληνικής των 5.000.000 λέξεων (βλ. Α. Κουνάδης). Ενδεικτικά καταγράφω από το 16σέλιδο «ΤΕΧΝΕΣ & ΓΡΑΜΜΑΤΑ» του ίδιου φύλλου της εφημερίδας, της Κυριακής 14/2/2010, τα ακόλουθα κρούσματα ξενοπληξίας, ύστερα από πρόχειρη αναζήτηση:
♥ Τίτλος στην 1η σελίδα: Εκπλήξεις XXL στον δρόμο των Οσκαρ
♥ Η σελίδα 2 επιγράφεται: ΝΤΙΖΑΪΝ(!)
♥ Από την ίδια σελίδα 2 (άλλα ανήκουν στον δημοσιογράφο και άλλα σε κάποιον από τους καλλιτέχνες που φιλοξενεί το άρθρο):
• […] η δημιουργική διαδικασία ως διαδρομή κατά την οποία ο graphic designer αντιμετωπίζει σημεία αντιθέσεων […]
• […] στη σχεδιασμένη γλώσσα είχε προστεθεί σαν installation ένα piercing […]
• […] Η Ιωάννα ήθελε από τη δευτέρα λυκείου να ασχοληθεί με το design […] ετοιμάζομαι για Αγγλία και θέλω να ασχοληθώ με το design […]
• […] έφτιαξε ένα concept άμεσα επικοινωνήσιμο […]
• […] να προσκαλούνται ξένοι designers [σημείωση ιστολόγου: τα κλίνουμε κιόλας τα ξένα ονόματα –τι διάολο, δεν ξέρουμε λέτε;] και να συνεργάζονται […]
• […] Είδα έξοχη street art […]
♥ Από τη συνέντευξη «της διάσημης κριτικού» Σούζι Μένκες, στη σελίδα 8 (οι αγγλικές λέξεις, επομένως, είναι λέξεις που δεν μεταφράστηκαν):
• […] είναι μια καλή εποχή να είναι κανείς local, πριν γίνει global, στο κάτω κάτω […]
• […] όλα έχουν να κάνουν με το brand και όχι με σένα […]
• […] Η ιδέα τού Fair Trade βαμβακιού […]
♥ Στη σελίδα 13 ο γνωστός (Τα υπογλώσσια) μεταφραστής και επιμελητής κειμένων Ανδρέας Παππάς, μιλώντας στη δημοσιογράφο Όλγα Σελλά για το έργο του μεταφραστή, σαρκάζει ακριβώς το φαινόμενο της ξενοπληξίας: «Η μετάφραση είναι πριν και πάνω απ' όλα δεξιότητα. Craftsmanship, που λένε και στο… χωριό μου»
Κοντά στα παραπάνω, ορισμένα άρθρα έχουν στο τέλος τους και… info! Αυτά θα είναι πιο καλά, φαίνεται, από τα άλλα που δεν έχουν… Βέβαια, για να αποδώσω τα του καίσαρος τω καίσαρι, δεν είναι η «Κ» από τις πλέον διαβρωμένες από το σαράκι της ξενοπληξίας εφημερίδες –κάθε άλλο. Απλώς αυτή βρήκα σήμερα πρόχειρη. Δυστυχώς το φαινόμενο αυτό το συναντάμε σε κάθε μας βήμα. Μας έχουν φλομώσει πια με τα editorial, must, hot, in, minimal, design, (—er) , performance, performer, story, concept, hard, (— core) , casual, fashion, out of the box, idiot, gay, cult, timing (αυτό πια…), happening, think tank, politically correct (αηδιαστικό, εκτός από λανθασμένο, και ως πολιτικώς ορθό(!)) και πλήθος άλλα.
Αφήστε με, κατά το «Χασάπη, γράμματα!», να φωνάξω: Ελληνικά, ρεεεεεεεεε!
— — — — — — — — — — — — — — — — — — — —
[*]Αν δεν γνωρίζετε αγγλικά, προσπεράστε τα σχετικά κείμενα. Δεν είναι απαραίτητη η κατανόησή τους για την κατανόηση της ιστογραφής, όπως απαιτεί π.χ. το άρθρο της «Κ». Συγκρατήστε μόνο ότι, ψάχνοντας στο λεξικό, βρήκα ένα κείμενο τέτοιας έκτασης, το διάβασα και αποκόμισα ό,τι γράφω σε κάθε περίπτωση.
