Είναι γνωστή η εθνοπροδοτική στάση του Οικουμενικού Πατριαρχείου της Κωνσταντινούπολης, γενικότερα, όπως και ο δωσιλογισμός του "εθνομάρτυρα" Πατριάρχη Γρηγορίου του Ε' (κατά κόσμον Γεώργιου Αγγελόπουλου), ειδικότερα, αλλά και η φιλοτουρκική και αντεθνική στάση της επίσημης Εκκλησίας τόσο κατά τα χρόνια της σκλαβιάς όσο, κυρίως και... καιρίως, και κατά τη διάρκεια της εθνεγερσίας -μάλιστα ξεκινώντας από το 1453... Κατά τη μακρά θητεία του ιερατείου στην υπηρεσία του κατακτητή, όχι ένεκα δειλίας ή αφελείας αλλ' ένεκα υπολογισμού προς εξυπηρέτηση των ιδιοτελών επιδιώξεών του, ενσυνειδήτως τοποθετημένου ενάντια σε κάθε λαϊκή προσπάθεια για αποτίναξη του ζυγού της σκλαβιάς, κορυφαία ίσως στιγμή αποτελεί η αποκήρυξη της Επανάστασης του 21 και ο αφορισμός του Αλ. Υψηλάντη και του Μιχ. Σούτσου. Το ανοσιούργημα αυτό διαπράχθηκε από τον σιχαμερό εσμό των διεφθαρμένων, ασυνείδητων, φιλοτομαριστών συνοδικών, στη σύσκεψη που συγκάλεσε ο Πατριάρχης Γρηγόριος στο Πατριαρχείο τον Μάρτη του 1821. Το κατάπτυστο κείμενο που συντάχθηκε και υπογράφτηκε από τους ελεεινούς αυτούς ιερωμένους στάλθηκε σ' όλες τις κατά τόπους ελληνικές κοινότητες, στοχεύοντας στην αναχαίτηση της Επανάστασης που φούντωνε. Προξένησε μεγάλη ζημιά στην ανάπτυξη του απελευθερωτικού αγώνα, πλην όμως η Επανάσταση επικράτησε στην κυρίως Ελλάδα, ο δε προδότης Πατριάρχης, για... καλή του τύχη (τι ειρωνεία!), απαγχονίστηκε -πέφτοντας θύμα της συκοφαντίας του γερο-πόρνου (κυριολεκτικά!) Μητροπολίτη Πισιδίας Ευγενίου (από τα καλόπαιδα [αν διαβάσατε "κωλόπαιδα", μικρό το λάθος· διότι δεν ήσαν, βέβαια, παιδιά...] που υπογράψανε το έμεσμα της αποκήρυξης...) προς τον Σουλτάνο, ότι τάχα ο Πατριάρχης Γρηγόριος ήταν επικεφαλής της Επανάστασης, η οποία είχε ήδη ξεσπάσει. Μετά τον απαγχονισμό του μικρού αυτού ανθρώπου, η Εκκλησία, πιστή στις παραδόσεις της, της υποκρισίας και του ψεύδους, έδωσε εντολή να καταστραφεί το έγγραφο αυτό, όπου βρισκόταν. Διασώθηκε ένα μοναδικό αντίγραφο στη Σκύρο, το οποίο φυλάσσεται στο Μουσείο Μάνος Φαλτάιτς (βλ. Ντοκουμέντα και ιστορικά έγγραφα). Το παραθέτω, διατηρώντας την ορθογραφία και την (απαίσια) στίξη του (για να δείτε το κείμενο σε μορφή pdf κάντε κλικ εδώ):
ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΕΛΕΩ ΘΕΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ ΝΕΑΣ ΡΩΜΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ.
+ Οἱ τῷ καθ' ἡμᾶς ἁγιωτάτῳ Πατριαρχικῷ Ἀποστολικῷ καὶ Οἰκουμενικῷ Θρόνῳ ὑποκείμενοι Ἱερώτατοι Μητροπολῖται καὶ ὑπέρτιμοι, καὶ θεοφιλέστατοι Ἀρχιεπίσκοποί τε, καὶ Ἐπίσκοποι, ἐν ἁγίῳ Πνεύματι ἀγαπητοί ἀδελφοὶ καὶ συλλειτουργοὶ, καὶ ἐντιμότατοι κληρικοὶ τῆς καθ' ἡμᾶς τοῦ Χριστοῦ μεγάλης Ἐκκλησίας, καὶ ἑκάστης ἐπαρχίας, εὐλαβέστατοι Ἱερείς καὶ ὁσιότατοι Ἱερομόναχοι οἱ ψάλλοντες ἐν ταῖς Ἐκκλησίαις τῆς Πόλεως, τοῦ Γαλατᾶ, καὶ ὃλου τοῦ καταστένου, καὶ ἀπανταχοῦ, καὶ λοιποὶ ἀπαξάπαντες εὐλογημένοι χριστιανοί, τέκνα ἐν Κυρίῳ ἡμῶν ἀγαπητά, χάρις εἴη ὑμῖν, καὶ εἰρήνη παρὰ Θεοῦ, παρ' ἡμῶν δὲ εὐχή, εὐλογία, καὶ συγχώρησις. Ἡ πρώτη βάσις τῆς ἠθικῆς ὅτι εἶναι ἡ πρὸς τοὺς εὐεργετοῦντας εὐγνωμοσύνη, εἶναι ἡλίου λαμπρότερον, καὶ ὃς τις εὐεργετούμενος ἀχαριστεί, εἶναι ὁ κάκιστος τῶν ἀνθρώπων. Αὐτὴν τὴν κακίαν βλέπομεν πολλαχοῦ στηλιτευομένην καὶ παρὰ τῶν θείων καὶ Ἱερῶν Γραφῶν, καὶ παρ' αὐτοῦ τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ ἀσυγχώρητον, καθὼς ἔχομεν τὸ παράδειγμα τοῦ Ἰούδα· ὃταν δὲ ἡ ἀχαριστία εἶναι συνωδευμένη καὶ μὲ πνεῦμα κακοποιὸν καὶ ἀποστατικὸν ἐναντίον τῆς κοινῆς ἡμῶν εὐεργέτιδος καὶ τροφοῦ, κραταιᾶς καὶ ἀηττήτου Βασιλείας, τότε ἐμφαίνει καὶ τρόπον ἀντίθεον, ἐπειδή, οὐκ ἔστι, φησι, Βασιλεία καὶ ἐξουσία, εἰμή ὑπό Θεοῦ τεταγμένη· ὃθεν καὶ πᾶς ὁ ἀντιττατόμενος αὐτῇ τῇ Θεόθεν ἐφ' ἡμᾶς τεταγμένῃ κραταιᾷ Βασιλείᾳ, τῇ τοῦ Θεοῦ διαταγῇ ἀνθέστηκε. Καὶ τὰ δύω αὐτὰ οὐσιώδη καὶ βάσιμα ἠθικὰ καὶ θρησκευτικὰ χρέη κατεπάτησαν μὲ ἀπαραδειγμάτιστον θρασύτητα καὶ ἀλαζονείαν ὃ,τε προδιορισθεὶς τῆς Μολδαβίας ἡγεμών, ὡς μὴ ὤφελε, Μιχαήλ, καὶ ὁ τοῦ γνωστοῦ φυγάδος ὑψηλάντου ἀγνώμων υἱὸς Αλέξανδρος ὑψηλάντης· εἰς ὅλους τοὺς ὁμογενεῖς μας εἶναι γνωστὰ τὰ ἂπειρα ἐλέη, ὅσα ἡ ἀένναος τῆς ἐφ' ἡμᾶς τεταγμένης κραταιᾶς Βασιλείας πηγὴ φιλανθρώπως ἐξέχεεν εἰς τὸν κακόβουλον ἐκεῖνον Μιχάλβοδαν· ἀπὸ μικροῦ, καὶ εὐτελοῦς τὸν ἀνύψωσεν εἰς βαθμοὺς καὶ μεγαλεῖα, ἀπὸ ἀδόξου καὶ ἀσήμου τὸν προήγαγεν εἰς δόξας καὶ τιμάς, τὸν ἐπλούτισε, τὸν περιέθαλψε, τέλος πάντων τὸν ἐτίμησε καὶ με τὸν λαμπρότατον τῆς ἡγεμονείας θρόνον, καὶ τὸν κατέστησεν ἄρχοντα λαών· αὐτός ὅμως, φύσει κακόβουλος ὤν, ἐφάνη τέρας ἔμψυχον ἀχαριστίας, καὶ συνεφώνησε μετὰ τοῦ δραπέτου και φυγάδος Ἀλεξάνδρου ἐκείνου ὑψηλάντου, ὅς τις παραλαβὼν μερικοὺς ομοίους του βοηθούς, ἐτόλμησε να ἔλθῃ διὰ μιᾶς εἰς τὴν Πογδανίαν, καὶ ἀμφότεροι ἀπονενοημένοι ἐπίσης, ἀλαζόνες, καὶ δοξομανεῖς· ή μᾶλλον εἰπεῖν ματαιόφρονες, ἐκήρυξαν ἐλευθερίαν τοῦ γένους, καὶ μὲ τὴν φωνὴν αὐτὴν ἐφείλκυσαν πολλούς τῶν ἐκεῖ κακοήθεις καὶ ἀνοήτους, διασπείραντες καὶ ἀποστόλους εἰς διάφορα μέρη διὰ νὰ ἐξαπατήσωσι, καὶ νὰ ἐφελκύσωσιν εἰς τὸν ἴδιον τῆς ἀπωλείας κρημνὸν καὶ ἄλλους πολλοὺς τῶν ὁμογενῶν μας· διὰ νὰ δυνηθῶσι δὲ τρόπον τινα νὰ ἐνθαρρύνωσι τοὺς ἀκούοντας, μετεχειρίσθησαν καὶ τὸ ὄνομα τῆς Ῥωσσικῆς Δυνάμεως, προβαλλόμενοι, ὅτι καὶ αὐτὴ εἶναι σύμφωνος μὲ τοὺς στοχασμοὺς καὶ τὰ κινήματά των· πρόβλημα διόλου ψευδὲς καὶ ἀνύπαρκτον, καὶ μόνης τῆς ἐδικῆς των κακοβουλίας καὶ ματαιοφροσύνης γέννημά τε καὶ ἀποκύημα· ἐπειδὴ κοντὰ ὁποῦ τὸ τοιοῦτον εἶναι ἀδύνατον ἠθικῶς, καὶ πολλῆς προξένον μομφῆς εἰς τὴν Ῥωσσικὴν Αὐτοκρατορίαν, καὶ ὁ Ἴδιος ἐνταῦθα ἐξοχώτατος Πρέσβυς αὐτῆς, ἔδωκεν ἔγγραφον πληροφορίαν, ὅτι οὐδεμίαν ἢ εἴδησιν, ἢ μετοχὴν ἔχει τὸ Ῥωσσικὸν Κράτος εἰς αὐτὴν τὴν ὑπόθεσιν, καταμεμφόμενον μάλιστα καὶ ἀποτροπιαζόμενον τοῦ πράγματος τὴν βδελυρίαν· καὶ προσεπιπλέον ἡ αὐτοῦ ἐξοχότης εἰδοποίησεν ἐξ ἐπαγγέλματος τὰ διατρέχοντα, ὑπομνήσας τὸ βασίλειον κράτος, ὅτι ἀνάγκη πᾶσα νὰ φροντίσῃ εὐθὺς ἐξ ἀρχῆς τὸν ἀποσκορακισμὸν καὶ τὴν διάλυσιν τῶν τοιούτων κακῶν· καὶ τόσον ἐκ τῆς εἰδοποιήσεως ταύτης, ὅσον καὶ ἀπὸ τὰ ἔγγραφα ὁποῦ ἐπιάσθηκαν ἀπὸ μέρους τῶν μουχαφίζιδων τῶν Βασιλικῶν σερχατίων, καὶ ἀπὸ ἄλλους πιστούς ὁμογενεῖς ἐπαῤῥησιάσθησαν, ἔγινε γνωστὴ εἰς τὸ πολυχρόνιον κράτος ἡ ῥίζα καὶ ἡ βάσις ὅλου αὐτοῦ τοῦ κακοήθους σχεδίου· μὲ τοιαύτας ῥαδιουργίας ἐσχημάτισαν τὴν ὀλεθρίαν σκηνὴν οἱ δύω οὗτοι, καὶ οἱ τούτων συμπράκτορες φιλελεύθεροι, ἢ μᾶλλον εἰπεῖν μισελεύθεροι, καὶ ἐπεχείρησαν εἰς ἔργον μιαρόν, θεοστυγές, καὶ ἀσύνετον, θέλοντες νὰ διαταράξωσι τὴν ἄνεσιν καὶ ἡσυχίαν τῶν ὁμογενῶν μας πιστῶν ῥεαγιάδων τῆς κραταιάς Βασιλείας, τὴν ὁποίαν ἀπολαμβάνουσιν ὑπό τὴν ἀμφιλαφῆ σκιὰν αὐτῆς μὲ τόσα προνόμια ἐλευθερίας, ὅσα δὲν ἀπολαμβάνει ἄλλο ἔθνος ὑποτελὲς καὶ ὑποκείμενον, ζῶντες ἀνενόχλητοι μὲ τὰς γυναῖκας καὶ τέκνα των, μὲ τὰς περιουσίας καὶ καταστάσεις των, καὶ μὲ τὴν ὕπαρξιν τῆς τιμῆς των, καὶ κατ' ἐξοχὴν μὲ τὰ προνόμια τῆς θρησκείας, ἥτις διεφυλάχθη καὶ διατηρεῖται ἀσκανδάλιστος μέχρι τῆς σήμερον ἐπὶ ψυχικῇ ἡμῶν σωτηρίᾳ. Ἀντὶ λοιπὸν φιλελευθέρων ἐφάνησαν μισελεύθεροι, καὶ ἀντὶ φιλογενῶν, καὶ φιλοθρήσκων ἐφάνησαν μισογενεῖς, μισόθρησκοι, καὶ ἀντίθεοι, διοργανίζοντες, φεῦ, οἱ ἀσυνείδητοι μὲ τὰ ἀπονενοημένα κινήματά των τὴν ἀγανάκτησιν τῆς εὐμενοῦς κραταιᾶς Βασιλείας ἐναντίον τῶν ὑπηκόων της ὁμογενῶν μας, καὶ σπεύδοντες νὰ ἐπιφέρωσι κοινὸν καὶ γενικὸν τὸν ὄλεθρον ἐναντίον παντὸς τοῦ γένους. Καὶ ἀγκαλὰ εἶναι γνωστόν, ὅτι, ὅσοι εἶναι τῳόντι κατηρτισμένοι εἰς τὴν εὐσέβειαν, ὅσοι νουνεχεῖς καὶ τίμιοι, καὶ τῶν ἱερῶν κανόνων, καὶ θείων νόμων ἀκριβεῖς φύλακες, δὲν θέλουν δώσει εὐηκοΐαν εἰς τὰς ψευδολογίας τῶν ἀχρείων ἐκείνων καὶ κακοβούλων, ἐπειδὴ ὅμως εἶναι ἐνδεχόμενον νὰ συνηρπάγησάν τινες, καὶ νὰ παρασυρθώσι καὶ ἄλλοι, διὰ τοῦτο προκαταλαμβάνοντες ἐκ προνοίας ἐκκλησιαστικῆς, ὑπαγορεύομεν πᾶσιν ὑμῖν τὰ σωτήρια, καὶ γράφοντες μετὰ τε τῶν περὶ ἡμᾶς Ἱερωτάτων συναδελφῶν, τοῦ μακαριωτάτου Πατριάρχου τῶν Ἱεροσολύμων, τῶν ἐκλαμπροτάτων καὶ περιφανεστάτων προυχόντων τοῦ γένους, τῶν τιμιωτάτων πραγματευτῶν, τῶν ἀφ' ἑκάστου ῥουφετίου προκριτωτέρων, καὶ ὅλων τῶν ἐν Βασιλευούσῃ ὀρθοδόξων μελῶν ἑκάστης τάξεως, καὶ ἑκάστου βαθμοῦ, συμβουλεύομεν καὶ παραινοῦμεν, καὶ ἐντελλόμεθα καὶ παραγγέλλομεν πᾶσιν ὑμῖν τοῖς κατὰ τόπους Ἀρχιερεῦσι, τοῖς Ἡγουμένοις τῶν Ἱερῶν Μοναστηρίων, τοῖς Ἱερεῦσι τῶν Εκκλησιῶν, τοῖς πνευματικοῖς πατράσι τῶν ἐνοριῶν, τοῖς προεστῶσι καὶ τζορπατζῆδες [σ.σ.: εὐκαταστάτοις] τῶν κωμοπόλεων καὶ χωρίων, καὶ πᾶσιν ἁπλῶς τοῖς κατὰ τόπον προκρίτοις νὰ διακηρύξητε τὴν ἀπάτην τῶν εἰρημένων κακοποιῶν καὶ κακοβούλων ἀνθρώπων, καὶ νὰ τοὺς ἀποδείξητε καὶ νὰ τοὺς στηλιτεύσητε πανταχοῦ ὡς κοινούς λυμεῶνας καὶ ματαιόφρονας, καὶ νὰ προσέχητε ὅσον τὸ δυνατόν, εἰς τὰς ἀπάτας αὐτῶν καὶ ῥαδιουργίας, γινώσκοντες, ὅτι ἡ μόνη ἀπόδειξις τῆς ἀθωότητός των εἶναι τὸ νὰ ἐμφανίσωσιν ὅσα γράμματα λάβωσι τυχὸν εἰς χεῖρας περί τῆς ὑποθέσεως αὐτῆς, ἢ εἰδήσεις μάθωσι, καὶ νὰ παῤῥησιάσωσιν, οἱ μὲν ἐνταῦθα ἐν Βασιλευούσῃ πρὸς ἡμᾶς, οἱ δὲ ἐν τοῖς ἔξω μέρεσιν, εἰς τοὺς κατὰ τόπον Ἀρχιερεῖς, καὶ τοὺς διοριζομένους παρ' ἡμῶν ἐκκλησιαστικοὺς ἐξάρχους, καὶ τοὺς βασιλικοὺς μεμούρηδες [σ.σ.: ἐξουσιαστάς], καὶ ζαπίτας [σ.σ.: διοικητάς], δηλοποιοῦντες καὶ παραδίδοντες καὶ ἐκείνους τοὺς ἁπλουστέρους, ὁποῦ ἤθελαν φωραθῇ, ὅτι ἐνεργοῦν ἀνοίκεια καὶ ἐναντία τοῦ ῥεαγιαδιακοῦ χαρακτῆρος· καθότι οἱ τοιοῦτοι διατταράτουσι τὴν γενικὴν ἡσυχίαν, καὶ κατακρημνίζουσι τοὺς ἀδυνάτους, καὶ ἀθώους ὁμογενεῖς μας εἰς τῆς ἀπωλείας τὸ βάραθρον· καὶ τόσον ὑμεῖς οἱ Ἀρχιερεῖς, οἱ Μοναστηριακοί, οἱ Ἱερωμένοι, καὶ οἱ Προεστῶτες καὶ Τζορπατζῆδες, καὶ πρόκριτοι ἑκάστου τόπου μὲ τὴν ἄγρυπνον προσοχὴν σας, ὅσον καὶ οἱ λοιποί ἑκάστης τάξεως, καὶ βαθμοῦ ἄνθρωποι μὲ τὰς ἐκ μέρους σας ἀδιαλείπτους συμβουλάς, καὶ νουθεσίας, καὶ κατὰ τὰς πατρικάς, και προνοητικὰς ἐκκλησιαστικὰς ἡμῶν ταύτας ὁδηγίας, καὶ παραινέσεις, νὰ γένητε ἑδραῖοι, καὶ ἀμετακίνητοι ἐπὶ τοῦ κέντρου τοῦ ῥεαγιαλικίου, καὶ ἐξ ὅλης ψυχῆς καὶ καρδίας σας νὰ διαφυλλάττητε τὴν πίστιν, καὶ τὸ σαδακάτι, καὶ κάθε ὑποταγὴν καὶ εὐπείθειαν εἰς αὐτὴν τὴν θεόθεν ἐφ' ἡμᾶς τεταγμένην κραταιάν, καὶ ἀήττητον Βασιλείαν, καὶ νὰ ἀποδεικνύετε ἐντελώς μὲ ὅλα τὰ πραγματικὰ τῆς εἰλικρινείας σημεῖα· καθότι αὐτὴ ἡ μετ' εὐχαριστίας, καὶ εἰλικρινείας ὑποταγὴ χαρακτηρίζει καὶ τὴν πρὸς αὐτόν τὸν Θεὸν ἀγάπην, καὶ πίστιν, καὶ τὴν εἰς τὰς θείας αὐτοῦ ἐντολὰς καὶ τὰς ὑπαγορεύσεις τῶν θείων Νόμων, καὶ Ἱερῶν κανόνων ὑπακοήν, καὶ τὴν εὐγνωμοσύνην τῆς καρδίας ἡμῶν διὰ τὰ άπειρα ἐλέη, ὁποῦ ἀπολαμβάνομεν παρὰ τῆς Βασιλικῆς φιλανθρωπίας. Ἐπειδὴ δὲ πρὸς τοῖς ἄλλοις ἐγένετο γνωστόν, ὅτι οἱ τὸ σατανικὸν τῆς δημεγερσίας φρόνημα νοσήσαντες, καὶ ἑταιρίαν τοιαύτην συστησάμενοι πρὸς ἀλλήλους, συνεδέθησαν καὶ μὲ τὸν δεσμὸν τοῦ ὅρκου, γινωσκέτωσαν, ὅτι ὁ ὅρκος αὐτὸς εἶναι ὅρκος ἀπάτης, εἶναι ἀδιάκριτος, καὶ ασεβής, ὅμοιος με τὸν ὅρκον τοῦ Ηρώδου, ὅς τις διὰ νὰ μὴ φανῇ παραβάτης τοῦ ὅρκου του, ἀπεκεφάλισεν Ἰωάννην τὸν Βαπτιστήν. Ἄν ἤθελεν ἀθετήσει τὸν παράλογον ὅρκον, τὸν ὁποῖον ἐπενόησεν ἡ ἄλογος ἐπιθυμία του, ἔζη βέβαια τότε ὁ θεῖος Πρόδρομος, ὥστε ἑνός ἁπλοῦ ὅρκου ἐπιμονή, ἔφερε τὸν θάνατον τοῦ Προδρόμου, ἡ ἐπιμονὴ ἄρα τοῦ ὅρκου εἰς διατήρησιν τῶν ὑποσχεθέντων παρὰ τῆς φατρίας αὐτῆς, πραγματευομένη οὐσιωδῶς τὴν ἀπώλειαν ἑνὸς ὁλοκλήρου γένους, πόσον εἶναι ὀλεθρία, καὶ θεομίσητος, εἶναι φανερόν, ἐξ ἐναντίας, ἡ ἀθέτησις τοῦ ὅρκου αὐτοῦ, ἀπαλλάττουσα τὸ γένος ἐκ τῶν ἐπερχομένων ἀπαραμυθήτων δεινῶν, εἶναι θεοφιλής, καὶ σωτηριώδης. Διὰ τοῦτο τῇ χάριτι τοῦ Παναγίου Πνέυματος, ἔχει ἡ ἐκκλησία αὐτὸν διαλελυμένον, καὶ ἀποδέχεται, καὶ συγχωρεῖ ἐκ καρδίας τοὺς μετανοοῦντας, καὶ ἐπιστρέφοντας, καὶ τὴν προτέραν ἀπάτην ὁμολογοῦντας, καὶ τὸ πιστὸν τοῦ ῥεαγιαλικίου αὐτῶν ἐναγκαλιζομένους εἰλικρινῶς. Ταῦτα ἀμέσως νὰ κοινολογήσετε εἰς ὅλους τοὺς γνωστοὺς σας, καὶ νὰ κατασταθῆτε ὅλοι προσεκτικώτατοι, ἀνατρέποντες, καὶ διαλύοντες, ὡς ἀραχνιώδη ὑφάσματα, ὅσα ἡ ἀπάτη, καὶ ἡ κακοβουλία τῶν πρωταιτίων ἐκείνων καθοιονδήτινα τρόπον συνέπλεξεν, ἐπειδή, ἐάν, ὃ μὴ γένοιτο, δὲν ἤθελε καθαρισθῇ ἡ θανατηφόρος αυτὴ λύμη, καὶ φωραθῶσί τινες τολμῶντες εἰς ἐπιχειρήματα ἐναντία τῶν καθηκόντων τοῦ ῥεαγιαλικίου, κοντὰ ὁποῦ οἱ τοιοῦτοι ἔχουσι νὰ παιδευθῶσι χωρὶς ἐλέους, καὶ οἰκτιρμῶν, μὴ γένοιτο Χριστέ βασιλεῦ! ἀμέσως θέλει ἐξαφθῇ ἡ δικαία ὀργὴ τοῦ κράτους τοῦ καθ' ἡμῶν, καὶ ὁ θυμὸς τῆς ἐκδικήσεως γενικῶς τῶν ἐχλιϊσλάμιδων, καὶ θέλουν ἐκχυθῇ τόσων ἀθώων αἵματα ἀδίκως, καὶ παραλόγως, καθὼς ἀποκριματίστως ταῦτα πάντα διεσάλπισεν ἡ κραταιὰ καὶ ἀήττητος Βασιλεία διὰ τοῦ ἐκδοθέντος, καὶ ἐπ' ἀκροάσει κοινῇ ἡμῶν ἀναγνωσθέντος ὑψηλοῦ Βασιλικοῦ προσκυνητοῦ ὁρισμοῦ. Ἐκείνους δὲ τοὺς ἀσεβεῖς πρωταιτίους, καὶ ἀπονενοημένους φυγάδας, καὶ ἀποστάτας ὀλεθρίους νὰ τοὺς μισῆτε καὶ νὰ τοὺς ἀποστρέφησθε καὶ διανοίᾳ, καὶ λόγῳ· καθότι καὶ ἡ Ἐκκλησία, καὶ τὸ γένος τοὺς έχει μεμισημένους, καὶ ἐπισωρέυει κατ' αὐτῶν τὰς παλαμναιοτάτας, καὶ φρικωδεστάτας ἀράς· ὡς μέλη σεσηπότα τοὺς ἔχει ἀποκεκομμένους τῆς καθαρᾶς, καὶ ὑγιαινούσης χριστιανικῆς ὁλομελείας. Ὡς παραβάται τῶν θείων νόμων, καὶ κανονικῶν διατάξεων, ὡς καταφρονηταί τοῦ ἱεροῦ χρήματος τῆς πρὸς τοὺς εὐεργετήσαντας εὐγνωμοσύνης, καὶ εὐχαριστίας, ὡς ἐναντίοι ἠθικῶν, καὶ πολιτικῶν ὅρων, ὡς τὴν ἀπώλειαν τῶν ἀθώων, καὶ ἀνευθύνων ὁμογενῶν μας ἀσυνειδήτως τεκταινόμενοι, ἀφωρισμένοι ὑπάρχοιεν, καὶ κατηραμένοι, καὶ ἀσυγχώρητοι, καὶ ἄλυτοι μετὰ θάνατον, καὶ τῷ αἰωνίῳ ὑπόδικοι ἀναθέματι καὶ αὐτοί, καὶ ὅσοι τοῖς ἴχνεσιν αὐτῶν κατηκολούθησαν, ἢ κατακολουθήσουσι τοῦ λοιποῦ· ἂν μὴ θελήσωσιν ἐννοῆσαι τὴν συναρπαγὴν καὶ ἀπάτην, ἐπιστραφῆναί τε, καὶ βαδίσαι τὴν εὐθεῖαν τῆς σωτηρίας ὁδόν, ἄν δὲν ἀναλάβωσιν, ὅ ἐστι, τὸν ἐντελῆ χαρακτῆρα τοῦ ῥεαγιαδικοῦ αὐτῶν ἐπαγγέλματος. Τὰ αὐτὰ δὲ καὶ κατὰ τῆς Ἀρχιερωσύνης σας καὶ Ἱερωσύνης σας ἐπανατείνομεν· ἐὰν μὴ βαδίσητε εἰς ὅσα ἐν Πνεύματι Ἁγίῳ ἀποφαινόμεθα διὰ τοῦ παρόντος ἐκκλησιαστικῶς, ἐὰν δὲν δείξητε ἐν ἔργῳ τὴν ἐπιμέλειάν σας, καὶ προθυμίαν εἰς τὴν διάλυσιν τῶν σκευωριῶν, εἰς τὴν ἀναστολήν τῶν καταχρήσεων, καὶ ἀταξιῶν, εἰς τὴν ἐπιστροφήν τῶν πλανηθέντων, εἰς τὴν ἄμεσον, καὶ ἔμμεσον καταδρομὴν καὶ ἐκδίκησιν τῶν ἐπιμενόντων εἰς τὰ ἀποστατικὰ φρονήματα, ἐὰν δὲν συμφρονήσητε τῇ Ἐκκλησίᾳ τοῦ Θεοῦ, καὶ ἑνὶ λόγῳ, ἐὰν καθοιονδήτινα τρόπον δολιευθῆτε, καὶ κατενεχθῆτε κατὰ τῆς κοινῆς ἡμῶν εὐεργέτιδος κραταιᾶς, καὶ ἀηττήτου Βασιλείας, ἔχομεν ὑμᾶς ἀργούς πάσης Ἱεροπραξίας, καὶ τῇ δύναμει τοῦ Παναγίου Πνεύματος ἐκπτώτους του βαθμοῦ τῆς Ἀρχιερωσύνης, καὶ Ἱερωσύνης καὶ τῷ πυρί τῆς γεέννης ἐνόχους, ὡς τὴν κοινὴν τοῦ γένους ἀπώλειαν προτιμήσαντας. Ούτῳ τοίνυν γινώσκοντες ἀνανήψατε πρὸς Θεοῦ, καὶ ποιήσατε καθώς γράφομεν ἐκκλησιαστικῶς, καὶ γενικῶς παρακελευόμεθα, καὶ μὴ ἄλλως ἐξ ἀποφάσεως, ὅτι περιμένομεν κατὰ τάχος τὴν αἰσίαν τῶν γραφομένων ἀποπεράτωσιν, ἵνα καὶ ἡ τοῦ Θεοῦ χάρις καὶ τὸ ἄπειρον ἔλεος εἴη μετὰ πάντων ὑμῶν. Ἀμήν.
͵αωκαʹ. Κατὰ Μῆνα Μάρτιον.
Ὑπεγράφη Συνοδικῶς ἐπάνωθεν τοῦ Ἱεροῦ Θυσιαστηρίου παρὰ τῆς ἡμῶν Μετριότητος, καὶ τῆς Μακαριότητός του καὶ πάντων τῶν συναδελφῶν ἁγίων Ἀρχιερέων.
+ Ο Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως Ἀποφαίνεται.
+ Ο Ιεροσολύμων Πολύκαρπος Συναποφαίνεται.
+ Ὁ Καισαρείας Ἰωαννίκιος.
+ Ὁ Νικομηδείας Ἀθανάσιος.
+ Ὁ Δέρκων Γρηγόριος.
+ Ὁ Ἀδριανουπόλεως Δωρόθεος.
+ Ὁ Ἀγκύρας Μεθόδιος.
+ Ὁ Βιζύης Ἱερεμίας.
+ Ὁ Σίφνου Καλλίνικος.
+ Ὁ Ἡρακλείας Μελέτιος.
+ Ὁ Νικαίας Μακάριος.
+ Ὁ Θεσσαλονίκης Ἰωσήφ.
+ Ὁ Βεῤῥοίας Ζαχαρίας.
+ Ὁ Δυδιμοτείχου Καλλίνικος.
+ Ὁ Βάρνης Φιλόθεος.
+ Ὁ Ῥέοντος Διονύσιος.
+ Ὁ Κυζίκου Κωνστάντιος.
+ Ὁ Χαλκηδόνος Γρηγόριος.
+ Ὁ Τουρνόβου Ἰωαννίκιος.
+ Ὁ Πισιδείας Εὐγένιος.
+ Ὁ Δρύστας Ἂθιμος.
+ Ὁ Σωζοπόλεως Παΐσιος.
+ Ὁ Φαναρίου καὶ Φερσάλων Δαμασκηνός.
Ο ιστορικός Γ. Κορδάτος γράφει σχετικά:
[Από τους αφορισμούς βλέπει] ο αναγνώστης πως ο ίδιος Πατριάρχης που καταδίωκε το Ρήγα, ο ίδιος που έβριζε χυδαία τους δημοκρατικούς, ο ίδιος που μισούσε κάθε πνευματικό άνθρωπο που είχε φιλελεύθερες ιδέες, ο ίδιος που απαγόρευε να διδάσκουν ανώτερα μαθηματικά στα σχολεία, τους αρχαίους Έλληνες συγγραφείς και μαθήματα της νεώτερης Φυσικής, είναι ο ίδιος που έβγαλε τους αφορισμούς. Δεν αντιγράφει μόνο ο Γρηγόριος τα καλογερικά μοιρολογήματα, ότι δηλαδή δεν θα λυώσουν όταν πεθάνουν οι αφορισμένοι επαναστάτες, αλλά κάνει και πολιτική.
Ο Γρηγόριος και οι άγιοι Συνοδικοί εξόν από τις κατάρες τους, υμνολογούν το Σουλτάνο, εκθειάζουν την "πατρική" πολιτική του και στιγματίζουν τις νέες φιλελεύθερες και απελευθερωτικές ιδέες.
Ρύσαι ημάς από τους πονηρούς. Αμήν.
