Το σημερινό μου άρθρο, καθώς το γράφω λίγες μόλις ώρες ύστερα από το κλείσιμο της κάλπης των χθεσινών επαναληπτικών βουλευτικών εκλογών, βρίσκει τις σκέψεις μου και τα συναισθήματά μου ακόμη σε διαταραχή, ακόμη σε εκτός ελέγχου κατάσταση, ωσάν να έχουν, θαρρείς, καταλάβει καίριες θέσεις στο μυαλό μου και εκεί, συμπαλεύοντας, αφού παρουσιάζονται και αντιφατικά και αλληλοαναιρούμενα, να έχουν εξουδετερώσει την αντίσταση του νου, της λογικής, να μην την αφήνουν να αναλάβει δράση, να επιβάλει τάξη και να θέσει σε κίνηση τις δικές της διεργασίες ανάλυσης, εκτίμησης και, πολύ περισσότερο, σχεδιασμού αντιμετώπισης της νέας διαμορφωμένης (άσχημης) κατάστασης. Έτσι
«απορία ψάλτου, βηξ»; Χμ, όχι ακριβώς! Ο
ψάλτης, η αφεντιά μου δηλαδή, θα προσπαθήσει να ψάλει (ή να τα ψάλει, αν προτιμάτε) στη συνέχεια, πάντοτε κρατώντας το ίσο («δίκαιοι κι ίσιοι σ' όλες των τες πράξεις», όπως γράφει η κατακλείδα του ιστολογίου), αλλά ας παρεμβληθεί πρώτα ο
βήχας: είναι η ανάρτηση Μετά την ήττα, που γράφτηκε λίγους μήνες νωρίτερα, συγκεκαλυμμένα προφητική, δυστυχώς:
=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=
=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=
=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=
Μετά την ήττα
Το Σάββατο (28/1) διαβάσαμε στον «Ριζοσπάστη» την Ανακοίνωση της εταιρείας «ΤΥΠΟΕΚΔΟΤΙΚΗ ΑΕ», με την οποία πληροφορηθήκαμε για την αίτηση υπαγωγής της στις διατάξεις του άρθρου 99 του Πτωχευτικού Κώδικα (ένα σκαλοπάτι πριν από την κήρυξη πτώχευσης). Την επομένη, 29/1, στο κυριακάτικο φύλλο της εφημερίδας διαβάσαμε τη σχετική Ανακοίνωση του Πολιτικού Γραφείου της ΚΕ του ΚΚΕ για την «Τυποεκδοτική». Τα μαντάτα άσχημα, αν και αναμενόμενα, γεννούν κι άλλες σκέψεις για το τοπίο που ενδέχεται να αντιμετωπίσουμε σύντομα
Πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι για όλα· να είμαστε προετοιμασμένοι, εννοώ, όχι για να τα δεχτούμε παθητικά, αλλά για να τα αντιμετωπίσουμε και να ξεπεράσουμε τις δυσκολίες. Μπορούμε!
Στο μυαλό μου στριφογυρνάει αφότου διάβασα την είδηση ένα εξαιρετικό τραγούδι του Δήμου Μούτση από τον κύκλο «Τετραλογία», σε ποίηση Γιάννη Ρίτσου και ερμηνεία από την Άλκηστη Πρωτοψάλτη. «Μετά την ήττα» ο τίτλος του. Με ό,τι συνδηλώνει
Να σας επισημάνω ότι τα λόγια του ποιήματος έχουν κάπως τροποποιηθεί στο τραγούδι, όπως συνήθως συμβαίνει όταν μελοποιούνται ποιήματα με ελεύθερο στίχο.
Μετά την ήττα
http://k003.kiwi6.com/hotlink/sx8ie05npw/Aigos.mp3
Μετά την ήττα
Ύστερ’ απ’ την πανωλεθρία των Αθηναίων στους Αιγός Ποταμούς[1], και λίγο αργότερα
μετά την τελική μας ήττα, πάνε πια οι ελεύθερες κουβέντες μας, πάει κι η Περίκλεια αίγλη,
η άνθηση των Τεχνών, τα Γυμναστήρια και τα Συμπόσια των σοφών μας. Τώρα
βαριά σιωπή στην Αγορά και κατήφεια, κι η ασυδοσία των Τριάντα Τυράννων.
Τα πάντα (και τα πιο δικά μας) γίνονται ερήμην μας, χωρίς καθόλου
τη δυνατότητα μιας κάποιας προσφυγής, μιας υπεράσπισης ή απολογίας,
μιας έστω τυπικής διαμαρτυρίας. Στη φωτιά τα χαρτιά και τα βιβλία μας·
κι η τιμή της πατρίδας στα σκουπίδια. Κι αν γινόταν ποτέ να μας επέτρεπαν
να φέρουμε για μάρτυρα κάποιον παλιό μας φίλο, αυτός δε θα δεχόταν από φόβο
μήπως και πάθει τα δικά μας με το δίκιο του ο άνθρωπος. Γι’ αυτό
καλά είναι εδώ μπορεί και ν’ αποχτήσουμε μια νέα επαφή με τη φύση
κοιτώντας πίσω από το σύρμα ένα κομμάτι θάλασσα, τις πέτρες, τα χορτάρια,
ή κάποιο σύννεφο στο λιόγερμα, βαθύ, βιολετί, συγκινημένο. Κι ίσως
μια μέρα να βρεθεί ένας νέος Κίμωνας[2], μυστικά οδηγημένος
από τον ίδιο αϊτό, να σκάψει και να βρει τη σιδερένια αιχμή απ’ το δόρυ μας,
σκουριασμένη, λιωμένη κι αυτήν, και να την κουβαλήσει επίσημα
σε πένθιμη ή δοξαστική πομπή, με μουσική και στεφάνια στην Αθήνα.
Λέρος, 21 Μαρ. 1968
Γιάννης Ρίτσος
[εξόριστος σε στρατόπεδο συγκέντρωσης της Χούντας]
— — — — — — — — — — — — — — — — — — — —
[1]Ναυμαχία στους Αιγός Ποταμούς (405 π.Χ.): Η ναυμαχία στους Αιγός Ποταμούς (στον Ελλήσποντο ή Δαρδανέλλια) μεταξύ Αθηναίων και Σπαρτιατών το 405 π.Χ. ήταν η μάχη εκείνη που, με τη συντριπτική ήττα των πρώτων, σήμανε το τέλος του Πελοποννησιακού Πολέμου με επικράτηση των δεύτερων. Με τη ναυμαχία αυτή η καταστράφηκε σχεδόν όλος ο στόλος της Αθήνας. Οι Αθηναίοι, έχοντας χάσει πλέον τον έλεγχο της θάλασσας και πολιορκούμενοι από στεριά και θάλασσα, αναγκάστηκαν να παραδοθούν στους Σπαρτιάτες, υπογράφοντας ταπεινωτική συνθήκη ειρήνης. Στην Αθήνα καταλύθηκε η δημοκρατία και επιβλήθηκε, έστω για σύντομο χρονικό διάστημα, η απολυταρχία των Τριάντα Τυράννων. Ταυτόχρονα οι περισσότεροι σύμμαχοι της Αθήνας την εγκατέλειψαν.
[2]Ο Κίμωνας, γιος του Μιλτιάδη, γεννημένος μάλλον το 506 π.Χ., εκλέχτηκε το 476 π.Χ. στρατηγός των Αθηναίων, αξίωμα στο οποίο συνέχισε να εκλέγεται αδιαλείπτως μέχρι το 462 π.Χ. Το 475 π.Χ. η Σκύρος, που κατείχε στρατηγική θέση στο Αιγαίο, παραδόθηκε στην Αθηναϊκή Συμμαχία από τους Δόλοπες, που την είχαν καταλάβει, επειδή οι κατακτητές της δεν μπορούσαν να καταβάλουν την αποζημίωση η οποία είχε επιδικαστεί σε βάρος τους από τη Δελφική Αμφικτιονία ως ποινή για την πειρατεία στην οποία επιδίδονταν. Ο Κίμωνας, για να εξασφαλίσει την κατοχή του νησιού, έδιωξε τους Δόλοπες και εγκατέστησε Αθηναίους κληρούχους. Ο Κίμωνας τότε ευτύχισε να εκπληρώσει τον δελφικό χρησμό, σύμφωνα με τον οποίο τα οστά του Θησέα έπρεπε να βρεθούν από τους Αθηναίους και να μεταφερθούν από τη Σκύρο στην Αθήνα. Σύμφωνα με τον μύθο, ο Κίμωνας παρατήρησε έναν αετό να χτυπάει επίμονα με το ράμφος και να σκάβει με τα νύχια σε ένα συγκεκριμένο σημείο. Θεώρησε ότι αυτό ήταν θεϊκό σημάδι, έσκαψε εκεί και ανακάλυψε μια παλιά μεγάλη σαρκοφάγο και κοντά της την αιχμή μιας λόγχης και ένα ξίφος. Πίστεψε ότι τα οστά και τα όπλα ανήκαν στον Θησέα και τα μετέφερε με την τριήρη του στην Αθήνα. Οι Αθηναίοι τον υποδέχθηκαν με λαμπρές τελετές και εναπέθεσαν με ευλάβεια τα ευρήματα στο Θησείον, το οποίο ανήγειραν προς τιμή του Θησέα, ανατολικά της Αγοράς.
— — — — — — — — — — — — — — — — — — — —
Προσμένουμε λοιπόν «να βρεθεί ένας νέος Κίμωνας»
Κι ας φαίνεται για την ώρα πως μας τυλίγει ένας νέος Χειμώνας
Δεν μπορεί, λες, θα βρεθεί! Και θα σκάψει και θα ανασύρει από το χώμα τη σιδερένια αιχμή απ’ το δόρυ μας, αυτή που κάποιοι γίγαντες χαλυβουργοί την έχουν σφυρηλατήσει στο καμίνι των ταξικών αγώνων (ποιος την έκρυψε εκεί, το ξέρουμε). Θα μας καθοδηγήσει να τη βρούμε, μυστικά και συνομωτικά, κι ο αϊτός ο ίδιος αϊτός πάντα
=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=
=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=
=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=*=
Και τώρα, ύστερα από το άσμα, ο
ψαλμός. Θα είναι «κοντός», γιατί μας περιμένει το «αλληλούια». Συμβολικά μιλάω: Μας περιμένουν οι ταξικοί αγώνες, γι' αυτό τα λόγια μας ας είναι λίγα και μεστά (δεν ξέρω αυτό πόσο μπορώ να το καταφέρω εγώ
). Η σκέψη μας ας είναι πολλή· αυτή ναι, χρειάζεται να μη μας εγκαταλείπει ποτέ!
Η σημερινή ανάρτησή μου πρέπει να διαβαστεί ως συνέχεια εκείνης που έγραψα την επομένη των εκλογών της 6ης Μαΐου Περίσσεψε η "σωφροσύνη" του συντηρητισμού, έλλειψε η τόλμη της γενναιότητας.
Τα συμπεράσματα από τις εκλογές της 17ης Ιουνίου είναι κατ' ουσίαν τα ίδια με εκείνα από τις εκλογές της 6ης Μαΐου, όπως τα διατύπωνα σ' εκείνη την ανάρτηση και τα επαναλαμβάνω κι εδώ, παραθέτοντας στη συνέχεια την τροποποιημένη διατύπωσή τους, ώστε να ανταποκρίνονται στην εικόνα των τωρινών εκλογικών αποτελεσμάτων. Δείτε:
1. 6η Μαΐου: Ο δικομματισμός (είτε ο παραδοσιακός συν τον ΣΥΡΙΖΑ το 2009 είτε ο μετασχηματισμένος του 2012) δεν ηττήθηκε. Ουσιωδώς διατήρησε τις δυνάμεις του, αφού έχασε μονάχα 10 περίπου ποσοστίαίες μονάδες (από 87,92% το 2009 σε 77,94% το 2012). 17η Ιουνίου: Πλέον, χρησιμοποιώντας τον όρο «διπολισμός» στη θέση του όρου «δικομματισμός», διαπιστώνουμε ότι ο διπολισμός διατηρήθηκε αλώβητος, συγκεντρώνοντας ποσοστό 89,50%.
2. 6η Μαΐου: Τις απώλειες του δικομματισμού δεν τις καρπώθηκε το ΚΚΕ, το οποίο εμφάνισε άνοδο της εκλογικής του δύναμης κατά ποσοστό 0,94%. Το υπόλοιπο ποσοστό απωλειών του δικομματισμού (9,04%) σκόρπισε στη θολούρα ως επί το πλείστον (λέγεται για την πλειονότητα, όχι για όλα) των «λοιπών κομμάτων». Δεν υπήρξε επομένως ριζοσπαστική στροφή των ψηφοφόρων. 17η Ιουνίου: Το ΚΚΕ πάτωσε στο 4,50% και η «θολούρα των λοιπών κομμάτων» περιορίστηκε στο «φυσιολογικό» 6%. Ο διπολισμός, όπως προαναφέρθηκε, δεν είχε απώλειες.
3. 6η Μαΐου: Αντίθετα σημειώθηκε συντηρητική στροφή, όπως δείχνει, αφενός, η πτώση κατά 12,45% του πόλου της πράσινης ομάδας με ταυτόχρονη άνοδο κατά 2,45% του πόλου της μπλε ομάδας και, αφετέρου, η εντυπωσιακή άνοδος της φασιστικής Χ.Α. 17η Ιουνίου: Ο ένας πόλος (Ν.Δ. + Αν.Ελλ. + Χ.Α.) συγκέντρωσε το 44,08% και ο άλλος (ΣΥΡΙΖΑ + ΠΑΣΟΚ + ΔΗΜΑΡ) το 45,42%. Η συντηρητική στροφή υποδηλώνεται και σ' αυτές τις εκλογές, αφενός από την άνοδο της Ν.Δ. και αφετέρου από τη διατήρηση του υψηλού ποσοστού της Χ.Α.
4. 6η Μαΐου: Τα παραδοσιακά μεγάλα κόμματα, που εναλλάσσονταν στην εξουσία από τη μεταπολίτευση κι ύστερα, το ΠΑΣΟΚ και η Ν,Δ., καταβαραθρώθηκαν, άλλα γενόσημά τους, είτε νέα (Αν.Ελλ., ΔΗΜΑΡ) είτε παλαιότερα (ΣΥΡΙΖΑ), εκτινάχθηκαν, αλλά μέχρις εκεί. Στροφή υπήρξε στην επιλογή των πολιτικών φορέων, αλλά όχι και της εφαρμοζόμενης πολιτικής. Αποδοκιμάστηκαν οι μέχρι τώρα εκφραστές της αντιλαϊκής πολιτικής που υπαγορεύεται από το κεφάλαιο και τα ευρωενωσιακά κέντρα, αλλά δεν αποδοκιμάστηκε η ίδια αυτή η πολιτική. Δόθηκε εντολή, δυστυχώς, να παραμείνουμε στον λάκκο των λεόντων της Ε.Ε. Με τ'ς υγείες μας!
Πάντως γλυτώσαμε να γίνουμε Βόρεια Κορέα, ευτυχώς! 17η Ιουνίου: Τα ίδια, κατά βάση.
«Ως προς τον χαρακτηρισμό εκ μέρους μου της συμπεριφοράς των ψηφοφόρων στις τελευταίες εκλογές, τον διατύπωσα ήδη στο μακρινάρι του τίτλου» έγραφα στην ανάρτηση για τις εκλογές της 6ης του Μάη. Το ίδιο ισχύει, και σε πιο έντονο βαθμό, και για τις χτεσινές εκλογές. Αλλά σήμερα θα συμπλήρωνα και τα ακόλουθα όσον αφορά το ποσοστό του ΚΚΕ, ως πρώτες σκέψεις δικές μου:
1. Οι ιδεολόγοι, οπαδοί οποιασδήποτε ιδεολογίας, δεν έχουν καμία σχέση με όσους καθορίζουν τη στάση τους ή κάνουν τις επιλογές τους με γνώμονα τον υπολογισμό, το (κακώς εννοούμενο, εν προκειμένω) συμφέρον, τον φόβο. Επομένως όσοι μας ψήφισαν στις 6 του Μάη αλλά αρνήθηκαν να μας ψηφίσουν στις 17 του Ιούνη δεν έχουν ενστερνιστεί την ιδεολογία του κόμματος. Ασφαλώς διάκεινται φιλικά προς το κόμμα, αλλά μέχρις εκεί. Σ' αυτούς πρέπει να στραφούμε και να τους φέρουμε πιο κοντά στην κομμουνιστική ιδεολογία.
2. Αυτοί που παρέμειναν και στις χτεσινές εκλογές ψηφοφόροι μας δεν είναι όλοι συνειδητοποιημένοι ιδεολογικά· υπάρχει κάποιο ποσοστό που συναισθηματικά περισσότερο βρίσκεται πλάι στο κόμμα, χωρίς όμως να ενημερώνεται για τις θέσεις του κόμματος και, κυρίως, για τις ιδεολογικές, θεωρητικές επεξεργασίες του, τόσο σε κεφαλαιώδη ιστορικά ή ιδεολογικά ζητήματα όσο και σε προβλήματα της καθημερινότητάς μας. Πόσους φίλους ψηφοφόρους μας γνωρίζω που μου στέλνουν ημέλια με διάφορες μικροαστικές απόψεις που, σε εύπεπτη μορφή ανεκδότου ή λαϊφστυλίστικου βίντεο, κυκλοφορούν στο διαδίκτυο!
3. Απαραίτητη λοιπόν η ιδεολογική θωράκιση του κόμματος, των μελών του, αλλ' όχι μόνο: και των φίλων και των οπαδών. Ασφαλώς, παράλληλα με την ένταση και την παραπέρα οργάνωση της μαζικής δουλειάς.
4. Σκεφτείτε, αν όταν ήμασταν τρίτο κόμμα στη Βουλή μάς είχαν αποκλεισμένους σε μεγάλο βαθμό από τα κανάλια και τα λοιπά Μέσα, τι έχει να γίνει τώρα! Πόσο πιο δύσκολος θα είναι ο αγώνας μας. Αλλά το κομμουνιστικό κόμμα πρέπει να το διακρίνει η ικανότητά του να διαχειρίζεται και τη νίκη και την ήττα! Κάθε περίπτωση έχει τις δυσκολίες της